برآورد افزایش بالقوه امید به زندگی با حذف هر یک از علل مرگ و میر در ایران در سال ۱۳۸۹

سابقه و هدف: مرگ و میر از وقایع حیاتی و طبیعی است که به عنوان پدیده ای زیستی، جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی همواره مورد توجه بوده است. یکی از ابعاد مطالعه مرگ و میر، بررسی عوامل مرگ و تعیین امید به زندگی در بدو تولد یا در سال های مختلف زندگی می باشد. بعضی از بیماری ها و علل مرگ و میر باعث کاهش شدید امید به زندگی افراد در جامعه می شود. در این مطالعه میزان افزایش امید به زندگی با حذف هر یک از علل مرگ و میر در ایران در سال ۱۳۸۹ برآورد گردید. مواد و روش ها: اطلاعات استفاده شده در مطالعه حاضر مربوط به مرگ و میرهای ثبت شده در استان های کشور به جز تهران و اصفهان در سال ۱۳۸۹ بود که از طریق اداره کل آمار و اطلاعات در سطح کشور جمع آوری شد. با تهیه جداول عمر چندکاهشی بر مبنای تئوری مخاطرات رقابتی و اثر حذف علت اختصاصی در افزایش امید به زندگی در سنین مختلف، میزان اهمیت هر یک از علل مشخص شد. همه محاسبات با استفاده از نرم افزار SAS نسخه ۹.۱ انجام گردید. یافته ها: حوادث غیر عمدی و بیماری های قلبی- عروقی بیشترین عامل خطر برای مردان بود. با حذف حوادث غیر عمدی، میزان امید به زندگی در بدو تولد ۱۷/۲ سال و با حذف بیماری های قلبی- عروقی، ۲۳/۱ سال افزایش یافت. بیماری های قلبی- عروقی برای زنان به عنوان مهم ترین خطر مرگ مشخص گردید؛ به طوری که حذف این خطر باعث بیشترین افزایش امید به زندگی در همه سنین شد. حذف این خطر ۲۳/۱ سال به میزان امید به زندگی در بدو تولد افزود. استنتاج: میزان افزایش امید به زندگی بر حسب حذف نوع علل و گروه های سنی متفاوت می باشد و با حذف بیماری های قلبی- عروقی و حوادث افزایش بیشتری در امید به زندگی ایجاد خواهد شد.

کلیدواژه ها:

Multiple decrement life tables ، Life expectancy ، Competing risks ، جدول عمر ، چندکاهشی ، امید به زندگی ، مخاطرات رقابتی