تحلیلی بر استقرار برنامه پزشک خانواده شهری با رویکرد SWOT از منظر ذینفعان: یک مطالعه کیفی

سابقه و هدف: برنامه ی پزشک خانواده شهری از سال ۱۳۹۱ در دو استان منتخب فارس و مازندران به صورت پایلوت اجرا شد. از نگاه کارشناسان، اجرای آن مناسب ترین استراتژی جهت تشکیل نظام ارجاع و افزایش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی است. این مطالعه با هدف تحلیلی بر استقرار برنامه پزشک خانواده شهری با رویکرد SWOT از منظر ذینفعان انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت کیفی با روش مصاحبه ی عمیق و نیمه ساختارمند در سال ۱۳۹۵ صورت گرفت. نمونه ی آماری شامل ۹ نفر از اعضاء هیئت علمی، پزشکان خانواده، مدیران ارشد و کارشناسان سلامت مطلع از برنامه ی پزشک خانواده بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. مصاحبه ها پس از انجام بر روی کاغذ پیاده سازی و داده ها به روش چارچوبی تحلیل شدند. یافته ها: نقاط قوت طرح شامل فراهمی خدمات سلامت، دسترسی آسان به خدمات سلامت، سطح بندی خدمات و کاهش هزینه های غیرضروری، نقاط ضعف شامل مدیریت و برنامه ریزی، منابع انسانی، منابع فیزیکی، فرایند ارائه خدمات، نظام ارجاع، پرونده الکترونیک سلامت، مکانیسم پرداخت، سازمان های خریدار خدمت، هماهنگی درون بخشی، نظام کنترل و ارزشیابی شناسایی شدند. فرصت-ها شامل حمایت های مسئولین، پشتوانه قانونی، نیروی انسانی آموزش دیده و در دسترس، ظرفیت بخش خصوصی در کنار بخش دولتی و تهدیدها شامل همگام نبودن بخش خصوصی و دولتی، بازار سلامت و نیازهای جامعه بودند. استنتاج: مطالعه ی حاضر نشان داد که طرح پزشک خانواده شهری از چه نقاط قوت و ضعفی برخوردار بوده و با چه فرصت ها و تهدیدهایی رو به رو است. لذا ارائه راهکارها و مداخلات موثر جهت رفع نقاط ضعف و تهدیدهای پیش روی برنامه با بهره گیری هرچه بیش تر از نقاط قوت و فرصت های موجود، قبل از توسعه برنامه به سراسر کشور به عنوان یکی از اهداف نظام سلامت، ضروری می نماید.

کلیدواژه ها:

urban physician family ، SWOT ، referral system ، electronic health records ، payment mechanism ، پزشک خانواده شهری ، مدل SWOT ، نظام ارجاع ، پرونده الکترونیک سلامت ، مکانیسم پرداخت