اقدامات شورای امنیت در پرتو حقوق بین الملل

پژوهش حاضر با هدف بررسی حقوقی قطعنامه هایی شورای امنیت در جهت تدوین و توسعه حقوق بین الملل و با تاکید بر صلح و امنیت جهانی در حقوق بین الملل اجرا شده است با توجه به اینکه بنیانگذاران سازمان ملل متحد شورای امنیت را به عنوان مهم ترین ارگان دائمی سازمان در نظر داشتند. لازم بود که بیشترین اختیارات را نیز در اختیار شورا بگذارند ، لذا دو نوع عملکرد برای شورا قائل گردیدند: اول، حل مسالمت آمیز مناقشات ( فصل ششم منشور ) که شورا را قادر به تحقیق و توصیه درباره ی یک مناقشه با وضعیتی می کند که صلح و امنیت بین المللی را به خطر افکنده است ودوم ، اقدامات شورا در برابر تهدیدات علیه صلح و تجاوز (فصل هفتم منشور ) به بیان دیگر عمده ی وظایف شورا اجرای فصول ششم و هفتم منشور است. بسیاری از سازمانهای بین المللی امور داخلی و عمدتا ساختار خود را در قالب قطعنامه ای که به تصویب اعضا می رسد، مدیریت می کنند. از میان این قبیل تصمیمات اجرایی می توان به تصمیم گیری در خصوص تشکیل ارگان های ویژه در داخل سازمان پذیرش اعضای جدید تبدیل نهادهای وابسته تصمیمات مربوط به بودجه و امثالهم اشاره کرد. همچنین شورا می تواند تصمیمات الزام آوری اتخاذ نماید ، زیرا کلبه ی اعضای سازمان ملل متحد طبق ماده ی ۲۵ منشور موافقت کرده اند که تصمیمات شورای امنیت را طبق منشور عملی سازند. البته برداشت کلی این است که تصمیمات الزام آور شورا فقط در موارد تهدید علیه صلح و نقض صلح و یا اعمال تهدید علیه صلح و اقدامات تجاوز کارانه اتخاذ میشود اما تصمیم اینکه آیا چنان شرایطی تحقق یافته یا خیر ، به موجب ماده ی ۳۹ منشور به عهده ی شورای امنیت میباشد و به محض آنکه شورا به این نتیجه پرسد که تهدید علیه صلح و یا سایر شرایط مذکور وجود دارد میتواند به طرفهای مربوطه مواردی را توصیه نماید و یا در مورد اینکه چه اقداماتی باید در جهت حفظ صلح معمول گردد. ( ماده ی ۳۹ منشور) تصمیمات مقتضی اتخاذ کند. نتایج نشان داد قطعنامه ها به لحاظ کثرت و قدرت الزامی از اهمیت ویژه ای برخوردارند اما به دلیل تعیین نشدن دقیق جایگاه آنها در میان منابع حقوق بین الملل منشا تردیدها و پرسشهای وسیعی قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها:

شورای امنیت ، حقوق بین الملل ، قطعنامه