تاثیر آموزش تغذیه و بهداشت با مدل ادراکی به مادران بر رشد دانش آموزان راهنمایی دخترانه شیراز (۱۳۸۴)

زمینه و هدف : بر اساس مدل ادراکی یونیسف رفتار افرادی که به نحوی در مراقبت از کودکان نقش دارند، در پیامد رفتار مراقبت یعنی رشد کودک، تاثیر فراوان دارد. شاخص آنتروپومتریک وزن و قد برای سن ( WAZ و HAZ ) برای تشخیص سوء تغذیه و پایش رشد به طور گسترده به کار می رود. مطالعه حاضر با هدف تاثیر آموزش تغذیه و بهداشت با مدل ادراکی به مادران بر رشد دانش آموزان راهنمایی دخترانه شیراز انجام شد.   روش تحقیق: در یک مطالعه نیمه تجربی همه دانش آموزان دختر در سه مدرسه راهنمایی از ناحیه چهار شیراز که به صورت تصادفی انتخاب شدند، مورد ارزیابی قد و وزن و سن قرار گرفتند و شاخصهای وزن برای سن و قد برای سن با نرم افزار EPI محاسبه و دخترانی که شاخصهای مذکور در آنها کمتر از ۱- بود، مورد بررسی قرار گرفتند. مادران این دختران هفته ای یک بار به مدرسه دعوت شدند و به آنان در زمینه های تغذیه، سلامتی، برنامه ریزی درسی و تحرک و ورزش آموزش داده شد. پنج ماه بعد، قد و وزن دختران اندازه گیری و شاخصهای وزن برای سن و قد برای سن مجددا محاسبه گردید. دانش آموزان دختر ناحیه سه شیراز (که از نظر اقتصادی شبیه ناحیه چهار بودند)، به عنوان شاهد انتخاب شدند. مادران در گروه شاهد آموزش ندیدند و تمامی شاخصهای فوق در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده، با استفاده از روش تحلیل روند خطی در نسبتها و آزمونهای آماری t زوج شده در سطح معنی داری ۰۵/۰ P £ مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.   یافته ها: مقایسه مقادیر فوق رشد معنی داری را در شاخص وزن به سن نشان داد (۰۳۸/۰> P ). تغییر معنی داری در شاخص قد به سن مشاهده نشد (۳۴/۰= P ). تغییرات شاخصهای فوق در گروه شاهد در این مدت معنی دار نبودند. انتقال دختران مورد مطالعه از ناحیه سوء تغذیه شدید و متوسط به ناحیه سوء تغذیه خفیف هم در این مدت زمان حائز اهمیت و معنی دار بود (۰۵/۰> P ).   نتیجه گیری : در این مطالعه با استفاده از آموزش به والدین ۲۵% دختران به رشد لازم رسیدند و رشد همه افراد دچار سوء تغذیه شدید بهبود یافت؛ به نظر می رسد آموزش تغذیه به مادران روش موثری در جهت کاهش سوء تغذیه دانش آموزان دختر باشد و لزوم برگزاری کلاسهای آموزشی برای مادران در زمینه تغذیه ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

Education ، Conceptual model ، Nutrition ، Growth ، آموزش ، مدل ادراکی ، تغذیه ، رشد