مطالعه و بررسی اثرات دو زبانه بودن دانش آموزان در برخی مناطق ایران

کشور ما ایران از جمله کشور های برخوردار از تنوع زبانی و قومی است و در محدوده جغرافیایی کشور ایران، اقوام گوناگونی با آداب و سنن و زبان های متفاوتی زندگی می کنند. در این نواحی و نواحی مهاجرپذیر ایران با کودکانی مواجه هستیم که پیش از ورود به نظام آموزش و پرورش کشور به زبان مادری خود که با زبان آموزشی (رسمی) متفاوت است، تکلم می کنند و در واقع تعداد بسیاری از دانش آموزان با تسلط به زبان قومی و مادری شان و با آشنایی اندک به زبان فارسی، وارد دبستان می شوند. با این شرایط وجود اختلالات آموزشی و پرورشی اجتناب ناپذیر است، و دانش آموزان دوزبانه اغلب دچار تغییر تحصیلی می شوند. زیرا زبان، یعنی ابزار و شرط اصلی آموزش در این جا به سدی بدل شده است که خود به عنوان مانع آموزش و انتقال اطلاعات عمل می کند و گاها عامل مشکلات عاطفی و روانی تعداد زیادی از دانش آموزان غیر فارسی زبان می شود. پدیده ی دو زبانگی در فرایند یادگیری امری بسیار موثر است. نتایج پژوهش های پیشین در این حوزه، نشانگر آن است که گاها دو زبانگی موجب تسهیل در یادگیری و در مواردی باعث افت و کاهش عملکرد دانش آموز و ایجاد مشکلات درسی می شود. این تاثیر در دوران اولیه تحصیل بیشتر مورد توجه است چرا که اغلب دانش آموزان دو زبانه به دلیل تفاوت زبان دوم با زبان اصلی که بدان تکلم می کنند، دچار دوگانگی زبان شده و ممکن است مطالب ارائه شده به زبان دوم را درک نکرده و دچار مشکلات تحصیلی شوند. اگر دبیران و کادر آموزشی و اجرایی مدارس ابتدائی مناطق دوزبانه شیوه و روش مدونی مبتنی بر حقایق زبانی و اصول یادگیری و تدریس زبان دوم در پیش بگیرند، مسلما ضریب موفقیت برنامه های دبستانی در مناطق غیر فارسی زبان افزایش می یابد و وضعیت افت تحصیلی شدید فعلی در مناطق مذکور در مقطع ابتدائی به نحو چشمگیری کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

دوزبانگی دانش آموز ، اثرات ، ، اجتماع