نقش معلم در فرآیند برنامه درسی پنهان

نظام تربیتی همواره رو به سوی اهدافی معین دارد و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های آن در راستای دستیابی به اهداف مذکور صورت می گیرد . در عین حال پیچیدگی فرآیند تربیت و ارتباط تنگاتنگ آن با زمینه های فرهنگی -اجتماعی باعث تاثیر پذیری این برآیند از عواملی خارج از خویش خواهد شد و از سوی دیگر تعامل مولفه های گوناگون مطرح در فضای جامعه انسانی ، استقلال نظام تربیتی را مورد تردید قرار داده و آن را به صورت نظامی باز تحت تاثیر شرایط محیطی و انسانی باز تعریف می کند که این مجموعه مولفه های تاثیر گذار بر فرایند تربیت که در عین اهمیت ، به دلیل عدم طرح سیاست گذاری های رسمی در لایه ای پنهان برنامه درسی را از خویش متاثر می سازند با نام برنامه درسی پنهان یاد می شود. هر نظام آموزشی در تلاش است تا از طریق طراحی و تدوین برنامه های درسی مشخص انواع مختلف دانش و مهارت ها را به دانش آموزان انتقال داده و آنها را برای بر عهده گرفتن نقش ها و مسولیت هایشان در زندگی واقعی آماده سازد . دانش آموزان در نظام های آموزشی تجارب بسیار ارزشمندی را فرا می گیرند که بخش اعظم آنها در برنامه درسی طرح ریزی شده مشخص نیست . در واقع دانش آموزان بیش از آن چیزی که به صورت نظام مند و سازمان یافته از طریق مدارس و به واسطه معلمان به آنها آموزش داده می شود یاد می گیرند . این بعد از برنامه درسی را که در بستر فرهنگ حاکم بر محیط آموزشی و بدون آگاهی معلمان و دانش آموزان حاصل می شود و در قالب مجموعه ای از انتظارات و ارزشها تبلور می یابد و کمتر معطوف به حوزه دانستنی ها و شناخت است برنامه درسی پنهان می نامند که نقش محوری و ویژه ای را در مطالعات مربوط به برنامه درسی ایفا می کند.

کلیدواژه ها:

نظام آموزشی ، برنامه درسی ، برنامه ریزی درسی ، برنامه درسی پنهان ، معلم