ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

کارایی مدل HadGEM۲-ES در ارزیابی نابهنجاری فصلی دمای ایران تحت سناریوهای واداشت تابشی

محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 45، شماره: 3
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1781744

شناسه ملی سند علمی:

JR_JESPHYS-45-3_009

تاریخ نمایه سازی: 26 مهر 1402

چکیده مقاله:

پدیده گرمایش جهانی در سال­های اخیر مشکلات بسیاری را برای سامانه زمین به همراه داشته است و ایران به دلیل اینکه کشوری خشک است، مطالعه شرایط آینده می­تواند برای برنامه­های مدیریتی مفید باشد. هدف این پژوهش کارایی مدل HadGEM۲-ES از سری مدل­های CMIP۵ مبتنی بر روش ریزگردانی دینامیکی CORDEX و وردایی نابهنجاری دمای فصلی در ایران است. در این راستا داده های روزانه دمای هوا از ۴۵ ایستگاه همدید طی دوره آماری (۲۰۰۵-۱۹۷۰)، داده­های دمای روزانه مدل HadGEM۲-ES و ریزگردانی شده با استفاده از روش CORDEX و سناریوهای RCP برای دو دوره تاریخی (۲۰۰۵-۱۹۶۰) و پیش­بینی شده طی سه دوره آینده نزدیک (۲۰۴۰-۲۰۱۱)، آینده میانی (۲۰۷۰-۲۰۴۱) و آینده دور (۲۰۹۹-۲۰۷۱) استفاده شد. برای ارزیابی کارایی مدل نیز از شش روش R۲، MAE، MBE RMSE، t-Jacovides و نسبت t-Jacovides/R۲ استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل از عملکرد مناسبی برخوردار است. نابهنجاری دمای فصلی در تمام فصول، سناریوها و دوره­های زمانی مورد مطالعه مثبت و فصل زمستان بیشینه نابهنجاری دما را در بین فصول نشان داده است که یک تهدید بزرگ برای منابع آب کشور تلقی می شود. بیشینه نابهنجاری فصلی دمای ایران در فصول زمستان و بهار منطبق بر ارتفاعات و عرض­های جغرافیایی بالاست که شمال غرب به عنوان کانون نابهنجاری­ها شناخته شد. در تابستان ارتفاعات و ایران مرکزی بیشینه نابهنجاری دمای هوا را نشان داده­اند. فصل پاییز نماینده بیشینه نابهنجاری دما در سواحل جنوبی ایران و نوار شرقی کشور است. همچنین، یک پاسخ فصلی از عملکرد مدل و تغییرات فضایی دمای هوا در ارتباط با ارتفاع و توزیع ناهمواری ها در کشور دیده می­شود.

کلیدواژه ها:

نابهنجاری دما ، مدل HadGEM۲-ES ، روش ریزگردانی دینامیکی CORDEX ، CMIP۵ ، سناریو های RCP ، ایران

نویسندگان

Mahmoud Ahmadi

دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

Abbas Ali Dadashi Roudbari

دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

Tayebeh Akbari Azirani

استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

Jamal Karami

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، م. و داداشی رودباری، ع.، ۱۳۹۵، دستورالعمل اجرایی ریز ...
  • احمدی، م.، داداشی رودباری، ع. و ابراهیمی، ر.، ۱۳۹۶، دورنمای ...
  • احمدی، م.، شکیبا، ع. و داداشی رودباری، ع.، ۱۳۹۸، بررسی ...
  • امیدوار، ک.، ابراهیمی، ر.، داداشی رودباری، ع. و ملک میرزایی، ...
  • امیدوار، ک.، ابراهیمی، ر.، کیخسروی کیانی، م. و لکزاشکور، ق.، ...
  • اوجی، ر.، ۱۳۹۷، مقایسه ریزگردانی تک ایستگاهی و چند ایستگاهی ...
  • براتی، غ. و موسوی، س. ش.، ۱۳۸۴، جابه جایی مکانی ...
  • حیدری، م. ا. و خوش اخلاق، ف.، ۱۳۹۴، اثر گرمایش ...
  • شکوهی، م.، ثنائی نژاد، ح. و بنایان اول، م.، ۱۳۹۷، ...
  • شیر غلامی، ه. و قهرمان، ب.، ۱۳۸۴، بررسی روند تغییر ...
  • علیجانی، ب.، ۱۳۸۹، آب وهوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، ...
  • کامیار، ا.، یزدان­پناه، ح. و موحدی، س.، ۱۳۹۷، ارزیابی دقت ...
  • معصوم پورسماکوش، ج.، میری، م. و پورکمر، ف.، ۱۳۹۶، ارزیابی ...
  • میراکبری، م.، مصباح زاده، ط، محسنی ساروی، م.، خسروی، ح. ...
  • هاردی، ج. ت.، ۱۳۸۷، تغییر اقلیم علل، اثرات و راه ...
  • Abbasnia, M., Tavousi, T. and Khosravi, M., ۲۰۱۶, Assessment of ...
  • Beniston, M., ۲۰۰۳, Climatic change in mountain regions: a review ...
  • Bucchignani, E., Cattaneo, L., Panitz, H. J. and Mercogliano, P., ...
  • Cellitti, M. P., Walsh, J. E., Rauber, R. M. and ...
  • Chen, H. and Sun, J., ۲۰۱۳, Projected change in East ...
  • Collins, W. J., Bellouin, N., Doutriaux-Boucher, M., Gedney, N., Halloran, ...
  • Collins, W. J., Bellouin, N., Doutriaux-Boucher, M., Gedney, N., Hinton, ...
  • Davini, P. and D’Andrea, F., ۲۰۱۶, Northern Hemisphere atmospheric blocking ...
  • Deng, H., Luo, Y., Yao, Y. and Liu, C., ۲۰۱۳, ...
  • Diffenbaugh, N. S. and Giorgi, F., ۲۰۱۲, Climate change hotspots ...
  • Dosio, A. and Panitz, H. J., ۲۰۱۶, Climate change projections ...
  • FallahGhalhari, G. F. and DadashiRoudbari, A. D., ۲۰۱۸, An investigation ...
  • Fallah-Ghalhari, G., Shakeri, F. and Dadashi-Roudbari, A., ۲۰۱۹, Impacts of ...
  • Gbobaniyi, E., Sarr, A., Sylla, M.B., Diallo, I., Lennard, C., ...
  • Ghimire, S., Choudhary, A. and Dimri, A. P., ۲۰۱۸, Assessment ...
  • Giorgi, F. and Lionello, P., ۲۰۰۸, Climate change projections for ...
  • Giorgi, F., Diffenbaugh, N.S., Gao, X.J., Coppola, E., Dash, S.K., ...
  • Giorgi, F., Jones, C. and Asrar, G. R., ۲۰۰۹, Addressing ...
  • Gu, H., Yu, Z., Wang, J., Wang, G., Yang, T., ...
  • Guilyardi, E., Cai, W., Collins, M., Fedorov, A., Jin, F. ...
  • Haslinger, K., Anders, I. and Hofstätter, M., ۲۰۱۳, Regional climate ...
  • IPCC ۲۰۱۳, Climate Change ۲۰۱۳: The Physical Science Basis. In: ...
  • Jacovides, C. P., ۱۹۹۸, Reply to comment on" Statistical procedures ...
  • Johns, T.C., Durman, C.F., Banks, H.T., Roberts, M.J., McLaren, A.J., ...
  • Kumar, S., Merwade, V., Kinter III, J. L. and Niyogi, ...
  • Laprise, R., Hernández-Díaz, L., Tete, K., Sushama, L., Šeparović, L., ...
  • Lelieveld, J., Proestos, Y., Hadjinicolaou, P., Tanarhte, M., Tyrlis, E. ...
  • Lu, A., Kang, S., Li, Z. and Theakstone, W. H., ...
  • Lu, A., Pang, D., Ge, J., He, Y., Pang, H. ...
  • Nengker, T., Choudhary, A. and Dimri, A. P., ۲۰۱۸, Assessment ...
  • Nikulin, G., Jones, C., Giorgi, F., Asrar, G., Büchner, M., ...
  • Rebetez, M., ۲۰۰۴, Summer ۲۰۰۳ maximum and minimum daily temperatures ...
  • Shi, Y., Gao, X., Zhang, D. and Giorgi, F., ۲۰۱۱, ...
  • Solman, S. A., Nunez, M. N. and Cabré, M. F., ...
  • Sylla, M. B., Giorgi, F., Coppola, E. and Mariotti, L., ...
  • Thayyen, R. J. and Dimri, A. P., ۲۰۱۴, Factors controlling ...
  • Van Vooren, S., Van Schaeybroeck, B., Nyssen, J., Van Ginderachter, ...
  • Walsh, J. E., Jasperson, W. H. and Ross, B., ۱۹۸۵, ...
  • Warnatzsch, E. A. and Reay, D. S., ۲۰۱۹, Temperature and ...
  • Westby, R. M., Lee, Y. Y. and Black, R. X., ...
  • Yan, L. and Liu, X., ۲۰۱۴, Has climatic warming over ...
  • Zhao, C., Liu, X., Ruby Leung, L. and Hagos, S., ...
    • نمایش کامل مراجع