تحلیل اکتشافی و مطالعه ناهمگنی سری های دما و بارش ایستگاه های هواشناسی ایران (بازه زمانی ۲۰۱۸-۱۹۸۹)

داده های دیده بانی شده در ایستگاه های هواشناسی زیربنای گستره وسیعی از برنامه ­ریزی­ها، مطالعات کاربردی و مدل­سازی­ها در زمینه­ها و علوم مختلف می باشند و استفاده از این داده ها در مطالعات و برنامه ریزی ها بدون اطمینان از صحت (Accuracy) و همگن بودن (Homogeneity) داده­ها می تواند منجر به نوعی عدم قطعیت (Uncertainty) در نتایج به دست آ مده شود. بنابراین با توجه به اهمیت پارامترهای دما و بارش، در این مقاله سری­های زمانی دمای کمینه و بیشینه و بارش روزانه در ایستگاه­های هواشناسی کشور با رویکرد تحلیل اکتشافی و بررسی ناهمگنی در دوره زمانی ۳۰ ساله (۲۰۱۸-۱۹۸۹) مورد ارزیابی قرار گرفته است. بررسی­ها نشان داد در سری­های زمانی ۳۰ ساله از بین ۱۳۴ ایستگاه به طور میانگین ایستگاه­های هواشناسی کشور در مورد دمای بیشینه ۳ درصد، دمای کمینه ۴ درصد، و بارش روزانه دارای ۲ درصد داده گم شده می­باشند. در این سری زمانی برای پارامتر دمای بیشینه تعداد ۶۳ مورد داده پرت تشخیص داده شد، که ۵۳ مورد آن مربوط به ایستگاه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بود. برای دمای کمینه این عدد به ۵۰ مورد رسید که ۱۱ مورد آن متعلق به ایستگاه ژئوفیزیک دانشگاه تهران می­باشد. برای پارامتر بارش در این دوره تعداد ۱۳ مورد داده پرت تشخیص داده شد، که ۵ مورد آن به ایستگاه ژئوفیزیک دانشگاه تهران مربوط است. برای پارامتر دمای روزانه در این دوره (بدون احتساب ایستگاه ژئوفیزیک)، ۸۹ ایستگاه همگن و ۴۴ ایستگاه دارای یک یا دو نقطه شکستگی بودند و برای پارامتر بارش نیز در همین دوره، ۱۵ ایستگاه ناهمگن شناخته شدند.

کلیدواژه ها:

همگن سازی ، الگوریتم کلایماتول ، فراداده ، داده های گم شده ، داده های پرت