بررسی اثر اصلاح چگالی و کوواریانس بهبودیافته در مدل سازی محلی میدان گرانی به روش کالوکیشن کمترین مربعات در ایران

به دلیل عدم وجود اطلاعات کافی در مورد چگالی اجرام زیرسطحی، در مدل سازی میدان گرانی زمین، معمولا از میانگین جهانی چگالی به صورت عددی ثابت در کل منطقه موردمطالعه استفاده می شود. در حالی که، افزایش دقت تقریب چگالی در مدل سازی اثر گرانش ناشی از جرم توپوگرافی، دقت مدل سازی میدان گرانی را بالاتر خواهد برد. برای امکان سنجی این موضوع، از یک مدل چگالی توپوگرافی با قدرت تفکیک "۳۰×"۳۰ که از پردازش نقشه های لرزه نگاری و اطلاعات ماهواره ای لایه های لیتوسفر تهیه شده، برای افزایش دقت تقریب چگالی ثابت در چهار منطقه مطالعاتی درون ایران با وضعیت توپوگرافی و پراکندگی داده متفاوت استفاده شده است. به این ترتیب که، علاوه بر مقدار میانگین جهانی، مقدار میانگین چگالی در ایران و منطقه نیز در مدل سازی اثر گرانش ناشی از جرم توپوگرافی لحاظ شد. در مدل سازی میدان گرانی، روش کالوکیشن کمترین مربعات و به تبع، تکنیک RTM در مدل سازی اثر گرانش ناشی از جرم توپوگرافی به کار گرفته شد. همچنین، افزون بر اصلاح چگالی، استفاده از رویکرد کوواریانس بهبودیافته در مدل سازی میدان گرانی نیز مورد ارزیابی واقع شد. نتایج مقایسه با نقاط کنترلی این پژوهش نشان می دهد، به کارگیری اصلاح چگالی و رویکرد کوواریانس بهبودیافته در مناطق با توپوگرافی خشن و فاقد داده گرانی سنجی کافی و پراکندگی مناسب، به شکل قابل اعتنایی (۸۸/۱ میلی­گال معادل %۶/۱۵ در منطقه مطالعاتی این پژوهش) باعث افزایش دقت مدل سازی میدان گرانی می شود.

کلیدواژه ها:

توپوگرافی ، تکنیک حذف و محاسبه ، زمین باقی مانده ، انحراف معیار ، تراکم داده