بررسی مولفه های آموزشی انتخاب همسر بر اساس فرهنگ ایرانی: یک مطالعه کیفی

مقدمه: یکی از راه های ارتقای فرهنگ و ارزش های جامعه اسلامی در ایران شناسایی و معرفی مولفه­های انتخاب همسر است. شناخت این مولفه­ها می­تواند موجب انتخاب همسرگزینی مناسب و پیشگیری از خطاهای متداول در این زمینه گردد. از این­رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های آموزشی انتخاب همسر در جامعه ایرانی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی و با ماهیت اکتشافی-توصیفی بود که با استفاده از نظریه داده بنیاد و به کارگیری روش نظام مند استراوس و کوربین به طور همزمان به گردآوری، اجرا و تحلیل داده ها پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مشاوران خانواده، اساتید هیئت علمی و مدیران مراکز مشاوره دخیل در زمینه آموزش و مشاوره ازدواج شهرستان یزد در سال ۱۴۰۱ بود. از این رو، برای نمونه پژوهش، ۳۲ مشارکت کننده با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها نیز از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند و ضبط مصاحبه ها گردآوری شد. یافته ها: نتایج کدگذاری باز نشان داد از ۲۵۴ گزاره استخراج شده، ۲۷ مفاهیم در قالب ۱۱ مقوله به دست آمد. کدگذاری محوری با ادغام و ارتباط بین مقولات، پنج مولفه اصلی (آگاهی از فلسفه ازدواج، انتخاب هوشمند، سواد ازدواج، راهبردهای عقلانی-هیجانی و سبک ارزشمند ازدواج) را مطرح نمود. کدگذاری انتخابی نیز با طراحی چارچوب پارادایم به صورت ترسیمی، نظریه نهایی خود را به نمایش گذاشت. نتیجه گیری: شناسایی ابعاد و مولفه های همسرگزینی می تواند راهگشای سنجش و ارزیابی جوانان در شرف ازدواج توسط مشاوران پیش از ازدواج و زوج درمانگران باشد؛ زیرا موجب گرفتن تصمیمات حیاتی و مهم در انتخاب شریک زندگی برای جوانان خواهد بود. این مقاله، برگرفته از پایان نامه دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد است.

کلیدواژه ها:

Spouse Selection ، Culture ، Marriage ، Grounded Theory ، انتخاب همسر ، ازدواج ، فرهنگ ، نظریه داده بنیاد