چالش های اجتماعی و فرهنگی زنان شاغل: شرایط، راهبردها و پیامدها (مورد مطالعه: معلمان زن شهر گلپایگان)

پژوهش حاضر با روش شناسی کیفی و با روش نظریه مبنایی با هدف تبیین جامعه شناختی چالش ­های اجتماعی و فرهنگی زنان معلم شاغل در شهر گلپایگان صورت پذیرفته است. بر این اساس ۱۵ نفر از زنان معلم ساکن در شهر گلپایگان به روش نمونه ­گیری هدفمند انتخاب و طی مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد واکاوی قرار گرفتند. داده ­های حاصل از مصاحبه به روش کدگذاری سه­ گانه باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ­های حاصل از ۶۶۶ کد باز، ۸۱ مقوله فرعی و ۱۶ مقوله اصلی در قالب مدل پارادایمی پیشنهادی اشتراوس و کوربین قابل بیان است. یافته ­ها نشان داد ازجمله عللی که باعث بروز چالش های اجتماعی و فرهنگی در بین معلمان زن شهر گلپایگان شده، مشکلات و محدودیت ­های کاری، نابرابری ­های حاکم بر مناسبات کاری، هنجارهای فرهنگی حاکم بر جامعه، تعارض نقش خانواده-کار و پایین بودن سطح دستمزدها و فشار اقتصادی ناشی از آن است. همچنین، ۴ مقوله آموزش و توسعه فرهنگی، برخورداری از حمایت اجتماعی، بازتعریف قوانین در راستای تساوی حقوق زنان و بهینه ­سازی ساختارهای آموزشی و فرهنگی در آموزش و پرورش از بسترهای کاهش دهنده چالش ­های اجتماعی و فرهنگی زنان معلم به شمار می روند. شرایط مداخله گر که سهم بسیاری در کاهش چالش­ های زنان شاغل دارد شامل ۲ مقوله اصلی زمینه سازی شرایط اقتصادی و رفاهی و انعطاف ­پذیری در شرایط کاری می­باشد. معلمان زن از ۲ مقوله به عنوان استراتژی و راهبردهای موثر در مواجهه و سازگاری با چالش های اجتماعی و فرهنگی پیش­روی خود بهره می ­گیرند که شامل مدیریت زمان خانواده –کار و رشد توانمندی ­های فردی است. ازجمله پیامدهای حاصل از این مواجهه با چالش ها، کاهش مشکلات خانوادگی و فردی و همچنین کاهش توسعه پایدار در جامعه است و البته استقلال و توانمندسازی زنان در اثنای مواجهه با چالش ­های متعدد، از دستاوردهای مثبت رویارویی با بروز این چالش ­ها است.

کلیدواژه ها:

توسعه ، اشتغال زنان ، چالش های اجتماعی ، چالش های فرهنگی ، گلپایگان.