حجاب، هویت زنانه و هژمونی ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در گفتمان آیت الله خامنه ای

گسترش وسایل ارتباطی نوین و افزایش آمیختگی اجتماعی ایران با جامعه جهانی، ارتقای دانش زنان و اثرپذیری آنان از مکاتب فمینیستی و فرهنگ سرمایه داری در سال های اخیر، به نوع جدیدی از هویت خواهی زنانه در ایران دامن زده و مقاومت هایی را در برابر سیاست های فرهنگی دولت و اجرای احکام دینی از جمله حجاب پدید آورده است. به رغم اهمیت مواجهه دولت با این پدیده از نقطه نظر ثبات سیاسی و اجتماعی، بررسی رویکرد دستگاه های حاکمیتی ، حکایت از فقدان راهبردی عالمانه دارد. بی شک دیدگاه رهبری نظام در تدوین چنین راهبردی، تعیین کننده است. در این مقاله در پی پاسخ به این پرسش هستیم که با توجه به هویت خواهی های نوین زنانه و در راستای حفظ هژمونی انقلاب اسلامی، از منظر آیت الله خامنه ای چه مواجهه ای با پدیده بی حجابی مطلوب است؟ این پژوهش، بر اساس روش تحلیل مضامین شبکه ای و به صورت اسنادی انجام شده است. داده ها با بهره گیری از نرم افزار مکس کیودا و به صورت کدگذاری سه مرحله ای انجام شده و برای تایید قابلیت اعتماد یافته ها نیز از روش همتایی استفاده شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، گفتمان رهبر انقلاب با شاخص های «تبیین فکری و فرهنگی در مدیریت حجاب»، «مراقبت از توطئه دشمن در مساله حجاب»، «نفی انفعال در مقابل هجوم تبلیغاتی غرب»، «لزوم تبیین جایگاه حجاب در تعالی و رشد اجتماعی زنان»، «الگوسازی» و «نهی از منکر بر مبنای مدارا و منطق» یک برساخته معنایی را تولید کرده که با در نظر داشت آنها می توان در عین حفظ هژمونی انقلاب، راه برون رفتی برای مشکل بی حجابی و بدحجابی پیدا کرد.

کلیدواژه ها:

"حجاب" ، " گفتمان آیت الله خامنه ای" ، "هژمونی ایدئولوژیک" ، "راهبرد فرهنگی"