تاثیر جنسیت در تفسیر (مطالعه تطبیقی دیدگاه مجتهده امین و آمنه ودود با مفسران مرد در آیات مرتبط با زنان)

خوانش زنانه­ یکی از خوانش­های امروزی از قرآن است. برخی با انگیزه دفاع از حقوق زنان، چون اغلب تفاسیر توسط مردان انجام شده، رویکرد تفاسیر را مردسالارانه دانسته و با بازخوانی آیات، موجب دگراندیشی­هایی شده­اند. هدف این نوشتار تطبیقی- تحلیلی که مبتنی بر منابع اسنادی انجام شده، مشخص نمودن اثر جنسیت در برداشت ان است. بدین منظور دیدگاه دو مفسر معاصر زن (بانو امین و خانم ودود) در آیات چالشی که اندیشه سود مردان و زیان زنان را به ذهن متبادر می­نماید، جمع آوری و با نظر مفسران مرد مقایسه شده . ازآنجاکه معیار قطعی برای سنجش تاثیر جنسیت در فهم افراد وجود ندارد، برداشت­ آنان با یکدیگر و سایر مفسران مرد مقایسه شده­ است. تفاوت­ در برداشت مفسران منتخب به رغم هم جنس بودنشان و این که در موارد اشتراک و افتراق نظریاتشان، همواره مفسران مردی وجود دارند که با هرکدام هم عقیده هستند، نشان می­دهد جنسیت به تنهایی، عاملی در اتخاذ نگرشی خاص نزد مفسران نیست. نتیجه آن که جنسیت، امری نسبی و اثر آن در مفسران، متفاوت است. به استناد کثرت مواردی که خانم ودود موافق و بانو امین مخالف حقوق ظاهری زنان نظر داشته­اند، می­توان گفت کتاب مخزن العرفان  نسبت به کتاب قرآن و زن، سوگیری جنسیتی کم تری دارد.

کلیدواژه ها:

آمنه ودود ، بانو امین ، قرآن و زن ، تاثیر جنسیت بر تفسیر