گذر از گفتمان کنشی به گفتمان حسی- ادراکی در گلنار و آیینه اثر رهنورد زریاب
محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات داستانی، دوره: 12، شماره: 3
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_RPRAZI-12-3_001
تاریخ نمایه سازی: 16 مهر 1402
چکیده مقاله:
پژوهش حاضر، به روش تحلیل کیفی مبتنی بر استقراء تام، مساله عبور از گفتمان کنشی و برنامه مدار به گفتمان حسی- ادراکی و غیربرنامه دار را در گلنار و آیینه از رهنورد زریاب نقد و تحلیل میکند. فرض نوشته بر این است که رمانهای قبل از دهه هشتاد در افغانستان مبتنی بر نظام گفتمان کنشی، روایت تجویزی و تعاملی، نظام ارزشی مقولهای و ارتباط عینی میان سطوح زبانی اند؛ اما از آغاز دهه هشتاد به این سو این وضعیت دچار دگردیسی شده که در نتیجه، نظام گفتمان پدیداری و حسی- ادراکی، روایتهای تطبیقی و هم آمیخته، نظام ارزشی وجهی و تطابقی و رابطه پدیداری و جسمانهای جایگزین نظامهای قبلی شده اند. رمان گلنار و آیینه که در آغاز دهه هشتاد منتشر شده، نمونه خصیصه نمای این وضعیت است. تحلیل موردی این رمان فرض نویسندگان در این مقاله را به درستی اثبات می کند. سه نشانه- معنای بزرگ (وحدت سوژه- ابژه، گفتمان عاشقانه و هویت موهوم سوژه- ابژه) در این رمان بر بنیاد تئوری نشانه- معناشناسی پدیدارشناختی تحلیل شده است و در نتیجه دریافتهایم که در این رمان، همانند رمانهای قبل از این دهه، معنا، حاصل تقابل نیست و ابژه ارزشی خارج از سوژه برای فتح وجود ندارد؛ بلکه سیر زایش و تولید معنا در آن از مجرای نظام گفتمان شوشی و حسی- ادراکی، روایت تطبیقی و هم آمیخته و نظام ارزشی وجهی شکل گرفته است. در چنین نظامی، معنا به گونه تصادفی و همآیی، بدون برنامه از قبل تعیین شده حاصل شده و حواس انسانی سوژه در تولید آن نقش برجسته دارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نعمت الله ایران زاده
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
شیرزاد طایفی
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
نصیراحمد آرین
. استادیار گروه تاریخ، دانشکده هنر، دانشگاه پنسلوانیای آمریکا
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :