پایش فرآورده های گیاهان دارویی

گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمان های گیاهی و به طور کلی فر آورده های طبیعی و زیستی و پایش آنها به ویژه در طیسالیان اخیر رو به افزایش بوده و مهم ترین علل آن اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی و ایجاد آلودگی های زیست محیطیتهدید کننده کره زمین بوده است . ضمن اینکه طبق آمار سازمان بهداشتی جهانی بالغ بر ۸۰ % مردم جهان به ویژه در کشور های در حالتوسعه و نواحی فقیر و دور افتاده عمده ترین نیاز های درمانی خود را از طریق گیاهان دارویی تامین می کنند . از سوی دیگر گیاهان داروییجز ذخایر و منابع طبیعی کشور ها هستند که تعداد و تنوع گونه های گیاهی آنها براساس شرایط زیستی و موقعیت جغرافیایی متفاوت است.این بخش از منابع طبیعی قدمتی همپای بشر داشته و یکی از مهم ترین منابع تامین غذایی و داروی بشر در طول نسل ها بوده است .استفادهمطلوب ، منطقی و بهینه از این منابع که به لحاظ فناوری بسیار کم هزینه تر و ساده تر از صنایع دارویی شیمیایی است ، می تواند ضمنتامین بخشی از نیاز های عمده بهداشتی و درمانی جامعه از خروج مقادیر متنا بهی ارز جلوگیری نموده و مانع گسترش وابستگی به بیگانگانشود . بنابراین با اتخاذ سیاست ها و راهکار های مناسب و مبتنی بر شناخت واقع گرایانه از وضعیت موجود این منابع (طبیعی یا زراعی وزیستی) و کاربرد روش های علمی و صحیح در ابعاد مختلف کاشت ،داشت و برداشت و فرآوری آنها می توان علاوه بر حفظ و حراست از اینسرمایه های ملی به شکوفایی و توسعه پایدار جامعه دست یافت .تعداد گیاهانی که امروزه به عنوان گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیردبسیار زیاد است ولی تنها عده ای از این گیاهان در فارماکوپه ها و کتاب ها و سایت های دارویی به عنوان دارو یا افیسینال به شمار می روندودر بین این گیاهان تنها گیاهانی که دارای اثر درمانی هستند حائزاهمیت می باشند و یا آن گروه که دارای مواد موثر خاصی هستند به علتمصارف زیادی که دارند به طور انبوه پرورش داده می شوند .بهره برداری از گیاهان دارویی خودرو و همچنین پرورش آنهن بایستی مناسب بااحتیاجات سالانه یک ناحیه صورت میگیرد.روش های زراعت و فرآوری گیاهان دارویی دستخوش تغییرات قابل توجهی بوده است و برای برخیگونه ها سیستم های تولید جدیدی ابداع شده است .مواد اولیه گیاهی مجددا"به صورت گسترده ای در صنایع دارو سازی مورد استفاده قرارمی گیرند.مبحث قابل توجه و راهبردی درزمینه ارتقا و بهبود هر چه تمام تر شاخص های اصلی در علوم طبیعی و دارویی نیازمند اطلاعاتگسترده ای از قبیل امکان استفاده از گیاهان دارویی،نیاز روز افزون به گیاهان دارویی و جمع آوری اطلاعات جدید در باره بهسازی روش هایکنونی زراعت گیاهان دارویی است .تنها پیشرفت سریع رشته های شیمی ، شیمی گیاهی و دارو شناسی در قرن نوزدهم بود که احتمالکاربرد مورد تایید عملی گیاهان دارویی را میسر نمود .

کلیدواژه ها:

افیسینال ، گیاهان دارویی ، فرآورده های طبیعی ، فرآوری زیستی ، فرآورده های گیاهی