تحلیل مفهوم بکاء و آثار تربیتی، فردی و اجتماعی آن از منظر اسلام

موضوع گریستن، از جمله موضوعاتی است که از ابعاد مختلف از جمله ابعاد روانشناختی، تربیتی، دینی، اخلاقی و عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است. گریه و اشک ریزی اختیاری برخاسته از علم به امور و مسائلی چون جلال و جبروت خدا و غضب و خشم الهی، یک امر محبوب و مستحب است. آموزه های قرآنی، برای چنین گریه و اشکی ارزش بسیاری قائل شده است. این گونه گریه ها و اشک ها مانند اشک هایی که مومنان برای امام حسین علیهالسلام و امامان مظلوم و مقتول و مسموم دیگر می ریزند، چون برخاسته از معرفت میباشد، آدمی را همانند آب، صفا میدهد و چشم روشنی دیدگان قلب و باطن انسان و عامل رشد و بالندگی اوست. هم چنین گریه زبانی برای برقراری ارتباط با خود، مردم، خانواده، پدر و مادر، طبیعت و یا خداوند متعال است که نسبت به سخن گفتن تاثیر و نفوذ بیشتری دارد. جهت اهمیت دادن دین اسلام به گریستن فوایدی است که دراین امرنهفته میباشد. البته این بدان مفهوم نیست که هرگریستنی به هرانگیزه ای جایز و مفید باشد زمینه های مختلفی چون برخورداری از علم و دانش، بهره مندی از نیروی ایمان ، توجه به عظمت خداوند، همدردی با خوبان و. باعث ۱ بروز گریه میشوند که این علل مختلف گریه را به اقسامی درآورده اند. در روایات اسلامی از میان انواع گریه به گریه از خوف خداوند و گریه بر امام حسین علیه السلام، بسیار تاکید شده است. حتی درمورد گریه بر امام حسین علیه السلام تاکید شده است که اگر انسان خود را هم به گریه بزند و تباکی کند، مورد عنایت خداوند متعال قرار می گیرد. لذا نتیجه ای که از بررسی ماهیت دینی گریه بدست می آید این است که گریه در احیای ارزش های اخلاقی فردی و اجتماعی و تقرب به خدای متعال نقشی اساسی دارد و فهم جایگاه گریه با توجه به مراتب مختلف آن در خودسازی و جامعه سازی بسیار اثرگذار است.

کلیدواژه ها:

گریه ، بکاء ، تباکی ، قرآن ، حدیث ، انسان ، امام حسین علیه السلام.