بررسی مقایسه ای جایگاه انجمن های پزشکی در ایران و کشورهای اروپا و آمریکا

زمینه و هدف: بررسی تطبیقی ساختار، ویژگیها، بافتار و کارکردهای انجمن های علمی علوم پزشکی کشوربا سایر کشورهای پیشرو در حوزه علوم پزشکی در قاره اروپا و امریکا می تواند با فراهم آوردن شواهد علمی بهارائه خدمات علمی و حرفه ای کمک نماید و به عنوان راهگشایی در جهت برنامه ریزی های آتی این انجمن هاعمل نماید. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ای جایگاه انجمن های پزشکی در ایران و کشورهایاروپا و آمریکا انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- مقایسه ای است. در مرحله اول این مطالعه، انتخاب نمونه ها انجام شد. معیار انتخاب انجمن های علمی در ایران لیست انجمنهای علمی گروهپزشکی بود که بر اساس شاخص های اعتباربخشی و از بین ۷ گروه آموزش و پژوهش- برون سازمانی- -تشکیلات- اعضا- مدیریتی و مالی حداقل در ۲ گروه اصلی در دهک اول قرار داشتند، لیست انجمن هایپزشکی ایالات متحده و اروپا که معادل با انجمن های دهک اول ایران بود به ترتیب ۶۵ و ۸۱ مورد استخراجشدند. روش جمعآوری دادهها به روش تریانگولیشن بود. مرحله دوم مطالعه توصیف، همجواری و مقایسهبود. بدین منظور، ابتدا اطلاعات گردآوریشده با استفاده از چک لیست تدوین شده توسط پانل متخصصین،روا شده مورد تحلیل قرار گرفت. سپس با همجواری اطلاعات به دست آمده، چارچوبی جهت مقایسهشباهتها و تفاوتها حاصل گردید. به منظور معتبرسازی یافته های مطالعه، نتایج حاصله از مقایسه ها درجلسه ای با حضور ده انجمن علوم پزشکی مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و نظرات ارائه شده، به منظورنهایی سازی گزارش طرح مورد توجه قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد ساختار انجمن هاشامل ماموریت، نحوه شکل گیری انجمن (اجماعی یا با رای گیری)، عضویت، داشتن سامانه فعال، نحوه ارتباطبا نهادهای نظارتی، نحوه ارتباط با ذینفعان، نحوه پاسخگویی، ماهیت (دولتی یا خصوصی)، مرجع صدورپروانه یا مجوز فعالیت انجمن، ارکان انجمن، کمیته ها است. انجمن هایی که در ماموریت تعریف شده(ساختار) در سیاست گزاری نقش داشتند، فک و صورت آمریکا، کایروپراکتیک آمریکا، انجمن روانپزشکیآمریکا، انجمن متخصصین زنان و زایمان آمریکا و انجمن رادیولوژی ایران، آسم و آلرژی آمریکا، انجمن علومآزمایشگاهی بالینی آمریکا، اورولوژی آمریکا، انجمن ارتوپدی انگلیس بودند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان میدهد که از نظر ساختار شباهت فراوانی بین انجمن هایعلمی در ایران و با سایر کشورهای اروپا و امریکا وجود دارد، اما فعالیت در چارچوب این ساختارها است کهباعث وجه تمایز بین فعالیت انجمن ها میشود. در ایران بیشتر عملکرد انجمن های علمی محدود به فعالیت در عرصه آموزش و پژوهش است، در حالی که در کشورهای اروپا و امریکا بیشتر در عرصه های سیاستگذاری و به عنوان وکیل مدافع اعضای خود به ایفای نقش می پردازند.

کلیدواژه ها:

انجمن علمی گروه پزشکی ، ایران ، آمریکا ، اروپا