ابتدای به جهاد و اصناف آن؛ تطبیقی تحلیلی بر فقه امامیه و اهل سنت

جهاد فیزیکی از جمله اولین مسائل مبتلابه صدر اسلام، گاهی در مقام دفاع و گاهی ابتدایی است؛ از این رو امامیه و اهل سنت مسئله حکم جهاد ابتدایی در قبال کفار و مشرکین و حاکمیت کفر و شرک را با توصیفات فقهی و آیات قرآن کریم با اندک تفاوتی در وجوب قتال مشرکین بیان کرده اند. جهاد ابتدایی میان اهل سنت دارای طرفداران بیشتری در زمان حضور پیامبر (ص) می باشد و میان شیعیان نیز گرچه غیرمشهور، ولی دارای پشتوانه فکری حتی در زمان ولایت مطلقه فقیه است. از طرفی همه مذاهب اسلامی تاکید بر کفایی بودن جهاد به دلیل جایگاه مظهر اصالت صلح دارند؛ اما در بلاد کفر و شرک و بلاد اسلامی وضعیت اندکی متفاوت است و آن مبحث جزیه از اهل کتاب است. مشهور میان شیعیان جزیه از اهل کتاب و میان اهل سنت به ویژه فقهای مالکی مشتبه، بلکه تفاوت نداشتن میان کفر و شرک به معنای مصطلح در مبحث جزیه است؛ از این رو دستاورد پژوهش، خصمانه بودن روابط مسلمانان در قبال حکومت کفر به دلیل ظهور فرض براندازی حکومت اسلامی و مجوز جهاد ابتدایی است؛ این فرضیه هم در دارالاسلام جریان دارد هم در دارالکفر؛ چراکه فرض براندازی و توطئه علیه حاکمیت اسلام می تواند در بلاد کفر و علیه اقلیت مسلمانان انجام شود؛ پس نه تنها در محیط فیزیکی جواز ابتدای به جهاد وجود دارد، بلکه در محیط غیرفیزیکی از جمله فضای مجازی نیز امکان پذیر است؛ زیرا ملاک دفع خطر محتمل در برابر تسلط کفار است که حتی از طرف غیرحاکمیت نیز مقدمه حاکمیت کفر بر مسلمانان و حاکمیت شان می باشد.

کلیدواژه ها:

جهاد ابتدایی ، اصالت جنگ یا صلح ، جهاد کفایی ، حکومت کفر ، کافر حربی