بررسی و تطبیق روایتگری در آثار غزاله علیزاده، با تکیه بر رمان های «خانه ادریسی ها»، «شب های تهران»

روایت شناسی به عنوان علمی جدید، به بررسی ساختار حاکم بر روایت­های داستانی می­پردازد. با استفاده از شاخص­های علم روایت شناسی، می­توان به الگوی ساختاری روایت­ها دست پیدا کرد. زبان شناسان متعددی به ارائه نظریات مبسوطی در این زمینه پرداخته­اند و در این میان، مطالعات ژرار ژنت از وسعت فراوانی برخوردار است. او در مطالعه روایت­های داستانی، بر سه شاخص کلی "زمان"، "حالت یا وجه" و "صدا و لحن" تکیه می­کند. غزاله علیزاده، از نویسندگان معاصر ادبیات داستانی ایران به شمار می­رود که آثارش از دیدگاه علم روایت شناسی، قابل تامل است. این نوشتار با تکیه بر نظر روایت شناسان به ویژه نظریه­های ژرار ژنت، به بررسی سه مولفه مذکور در آثار این نویسنده پرداخته است. روایت در گذشته و، گذشته در گذشته، روایت زمان حال و عبور مکرر از زمان حال به گذشته، ویژگی برجسته آثار مذکور از لحاظ زمانی است. بیش­تر رویدادهای این آثار، روی خط مستقیم و متوالی روایت شده­اند استفاده از شتاب منفی و مثبت، بسامد و انواع آن، کانون صفر و کانون درونی، روایت درون داستانی با زاویه دید اول شخص، تک گویی، حدیث نفس و من شاهد، روایت برون داستانی با زاویه دید سوم شخص، هم­چنین روایت پسازمانی و همزمانی، از ویژگی های روایت در رمان­های فوق الذکر است.

کلیدواژه ها:

ادبیات داستانی ، روایت شناسی ، ژرارژنت ، غزاله علیزاده