حل وفصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی در شاهنامه فردوسی

در حقوق بین الملل نوین تنها راه حل و فصل اختلافات بین المللی بکارگیری روشهای مسالمت آمیز است ولی هر چه که به گذشته باز می گردیم دامنه این روشها را محدودتر و تمایل کشورها برای بکارگیری خشونت را بیشتر می یابیم تا به آنجا که در دوران باستانو تا پیش از تشکیل سازمان ملل متحد، جنگ و استفاده از زور اصل حاکم بر روابط بین کشورها بود. ایرانیان باستان نیز در برخورد با دیگر مردمان گیتی از همه گونه روشهای حل و فصل اختلافات بهره می بردند. همچنین اگر بخواهیم فرهنگ و هنر و سیاست و دیگر جنبه های زندگی ایرانیان باستان را در یک قاب ببینیم ، نیست مگر شاهنامه فردوسی بزرگ. یعنی آنچه که در زمینه موضوعی خاص در شاهنامه گزارش می شود را می توان آینه تمام نمای دیدگاه ناب ایرانی در زمینه آن موضوع دانست . بسیاری از داستانهای شاهنامه به بازگفت راهکارهای حل اختلافات بین المللی در دوران باستان می پردازد و فردوسی بزرگ دیدگاههای خود را نیز در مورد هر یک از این راهکارها، اعم از خشونت آمیزو خشونت پرهیز بیان می کند. بر پایه این پژوهش بهترین گزینه برای حل و فصل اختلافات بین المللی از دیدگاه فردوسی ، روشهای مسالمت آمیز هستند و کاربردی ترین روش مسالمت آمیز هم آئین مذاکره دیپلماتیک است . البته باید گفت از آنجا که در دوران باستان سازمانهای بین المللی وجود نداشتند، فردوسی سازوکارهای حقوقی حل و فصل اختلافات را نمی شناسد؛ همچنین نظریه »جنگ مشروع« و »جنگ محدود« را پذیرفته است و نیز ایجاد پیوند زناشویی را یک روش غیرحقوقی کاربردی و پایدار برای حل اختلافات بین المللی می داند که این دیدگاه ها با حقوق بین الملل نوین همخوانی ندارند .

کلیدواژه ها:

شاهنامه فردوسی ، اختلافات بین المللی ، روشهای حل و فصل اختلافات