بررسی حصر و قصر در گلستان سعدی

شیوه سهل و ممتنع در سخن سعدی را میتوان وامدار فهم درست او از تاثیر ابزارهای بلاغی در پیوند با متن دانست حصر و قصر یکی از این شگردهای بلاغی و از سرفصلهای مهم علم معانی است که سعدی در کتاب ،گلستان به اقتضای محتوای تعلیمی و حکمت آمیزش برای برجسته سازی و موکد کردن کلام از آن بهره گرفته است. حصر و قصر ذیل مبحث تاکید بررسی میشود و در حقیقت یکی از شیوه های موکد ساختن کلام است که در آن امری از دیگران سلب میشود و فقط برای یک نفر یا یک گروه ویژه و مختص میگردد. قصر یا برای کلمه و گروه است و یا برای جمله و به طور کلی به دو روش عمده ایجاد میشود حصر با الفاظ و ادات حصر ساز و حصر بدون استفاده از ادات حصر آفرین این پژوهش بر آن است به بررسی شیوه های ایجاد حصر و قصر و مقاصد کاربرد آن در دیباچه و پنج حکایت نخست از بابهای هشتگانه گلستان بپردازد. در این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، نتایج به دست آمده نشان از آن دارد که در بخشهای استخراج شده که دارای حصر و قصر است کلام سعدی از استحکام و قطعیت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده که این با ژانر تعلیمی متن که هدف آن تبیین و القای یک اندیشه خاص در مخاطب است هماهنگی کامل دارد.

کلیدواژه ها:

حصر و قصر ، علم معانی ، شیوههای حصر ، گلستان سعدی .