بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) توسط کشاورزان گندم کار در کرمانشاه

کشاورزی بخش مهمی در اکثر کشورهای در حال توسعه محسوب می شود و اکثریت جمعیت روستایی برای امرار معاش خود به آن وابسته هستند. با این حال، سهم کشاورزی در توسعه روستایی به شدت به تولید و عرضه فناوری های جدید کشاورزی وابسته است. تغییرات شگرفی که در دهه گذشته در فناوری اطلاعات و ارتباطات رخ داده است تقریبا تمام زمینه های فعالیت انسانی را تحت تاثیر قرار داده و کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. همچنین برای دستیابی به توسعه کشاورزی، نیاز به درک پتانسیل فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) برای کشاورزان و بازیگران کشاورزی وجود دارد. فناوری های اطلاعات و ارتباطات به عنوان طیفی از فناوری ها تعریف می شوند که شامل سخت افزار، نرم افزار، شبکه ها و رسانه هایی هستند که جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش، انتقال، بازیابی، ارائه و ارتباط اطلاعات (صدا، داده) را تسهیل می کنند. برخی از مزایای کلیدی کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی شامل کاهش هزینه های مبادلات، خرید آنلاین نهاده ها، تبادل الکترونیکی داده ها، سیستم های کنترل، بهبود هماهنگی زنجیره تامین و دسترسی به بازار و شفافیت را نام برد. با این حال، در ایران، هنوز مشخص نشده است که چگونه و به چه مقدار از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی استفاده می شود و در صورت استفاده چه میزان نقش در توسعه کشاورزی کشور دارد.این مطالعه به بررسی فاکتورهای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات می پردازد که برای شناخت اهمیت و مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشاورزی تجاری ضروری هستند. در این مطالعه کشاورزان گندم کار در منطقه کرمانشاه از طریق تکمیل پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز در دو بخش جمع آوری گردید که بخش اول مربوط به دسترسی کشاورزان به ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بود و بخش دوم بکارگیری و استفاده از ابزارها در کشاورزی مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج این مطالعه نشان داد که تلویزیون و تلفن همراه عمده ترین ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بودند که عمدتا کشاورزان به آنها دسترسی داشتند. همچنین دسترسی به تلفن همراه هوشمند، اینترنت و رایانه نیز به مقدار قابل قبولی در حدود ۷۸/۷۷، ۷۷ و ۴۴ درصد بود. قابل ذکر است که دسترسی به دستگاه جی پی اس، تلفن ثابت، رادیو، فکس، پرینتر و ... مورد بررسی قرار گرفت که دسترسی به آنها محدود گزارش شد. نتایج مربوط به بخش دوم مطالعه نشان داد که علارغم دسترسی مناسب به برخی از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، استفاده از آنها در جهت تولید محصولات کشاورزی در وضعیت مناسبی قرار نداشت که می توان به رایانه و تلویزیون اشاره نمود. ولی گرایش به استفاده از تلفن همراه هوشمند و اینترنت با اهداف کشاورزی به ترتیب ۷۵ و ۸۹/۶۳ درصد بود که هدف استفاده از این ابزارها بیشتر صرف کسب اطلاعات لازم جهت تولید محصولات کشاورزی از طریق شبکه های مجازی (۵۶/۵۵ درصد)، اطلاعات مربوط به پیش بینی آب و هوا (۵۶/۵۵ درصد)، خرید و فروش نهاده ها و محصولات کشاورزی (۵۰ درصد) و بانکداری الکترونیکی (۶۷/۶۶ درصد) بود. قابل ذکر است که در میان فناوری های اشاره شده تلفن های همراه و تلویزیون عمدتا برای موضوعات اجتماعی و سرگرمی استفاده می شوند. علاوه بر این نتایج نشان می دهد که تعداد زیادی از کشاورزان توانایی بهر گیری از رایانه، اینترنت، چاپگر، جی پی اس و ... را نداشتند که اثرات سوء چشمگیری بر توسعه فناوری های نوین در کشاورزی و افزایش تولید محصولات کشاورزی خواهد داشت. همچنین فناوری اطلاعات و ارتباطات دیگر مانند کشاورزی دقیق، آبیاری هوشمند، سیستم جی پی اس و سامانه های دیجیتال توسط اکثر کشاورزان منطقه مورد استفاده قرار نمی گیرد.

کلیدواژه ها:

تلفن همراه ، اینترنت ، رایانه ، جی پی اس ، شبکه های مجازی