انقلاب اسلامی و گفتمان های انتخاباتی در ایران/ نوشته: دکتر گیتا علی آبادی

انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ نه تنها در ساختار سیاسی اجتماعی کشور تغییر و تحول ایجاد کرد بلکه ساختار فرهنگی را نیز دگرگون ساخت. دیدگاه های مختلف از چپ افراطی تا راست افراطی در سطح جامعه پراکنده شد. به تدریج دسته ها و تشکل های گوناگون حضور خود را با گردهمایی ها و بیانیه های مختلف نشان دادند. در این میان چرخش ناگهانی گفتمان نشان از تغییر در ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی داشت که منجر به پدید آمدن جمهوری اسلامی شد. حاکم شدن ایدئولوژی اسلام بر تمام سطوح جامعه و نشان دادن راه رستگاری به انسان در قالب آموزه های دینی. چرخش از آنجا ناشی می شود که پس از انقلاب مشروطه در ایران، تشکیل مجلس و تدوین قانون اساسی از یک سو و آشنایی هر چه بیشتر ایرانیان با جهان، به ویژه غرب، دیدگاه های گوناگونی را پدیدار ساخت که باعث رواج اصطلاحاتی چون مدرنیته و تجدد شد. تغییراتی که در نوع تفکر ایرانیان رخ داد در پی رفت و آمد اروپاییان به کشور بود. وجود منافع استعماری باعث شد تا اروپاییان بیشتر به ایران بیایند و سفر به اروپا نیز افزایش یافت. پیامد این آمدن ها و رفتن ها تاثیری بود که فرهنگ غرب بر فرهنگ سنتی و بومی ایران گذاشت. اگر فرهنگ را در معنای کلی آن در نظر بگیریم از عقاید و آرا تا ابزارها، همه و همه وارد کشور شد. برخی از روشنفکران آن زمان بر این گمان بودند که با تغییر واژه، مفهوم نیز تغییر می کند، از این رو واژه های خارجی جایگزین معادل فارسی آنها شد و به چشم دوختن به غرب و غرب زدگی انجامید. در این میان ظهور انجمن های سری باعث شد تا اندیشه های تازه ای در ذهن جوانان و روشنفکران ایجاد شود. همان هایی که مردم کوچه و بازار برای نامیدنشان از واژه های ” متجدد“ ، ” تجددخواه“، و حتی گاه ” فکلی“ استفاده می کردند که همانا رهبران بازگشته از فرنگ بودند. آنانی که سخن هایی تازه در باب سیاست و جامعه مطرح می کردند و به تقلید از پیشوایان اروپای قرن هجده و نوزده برآمدند. روشنفکری با همین معیار تا زمان ما ادامه می یابد. در این میان رسانه ها نیز در رواج دیدگاه ها بی تاثیر نبوده اند

کلیدواژه ها:

گفتمان ، انقلاب اسلامی ، پیامدهای سیاسی ، اسلام سیاسی ، عدالت ، رفاه و آزادی