بررسی مقایسه ای نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

مقدمه: برنامه ریزی و مدیریت راهبردی از مهم ترین ارکان سیستم های مدیریتی است. مدل نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت ها:SWOT) Strength, Weakness, Opportunity, Treat) به بررسی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های موجود در یک سازمان می پردازد. هدف این مطالعه مقایسه و تحلیل وضعیت درونی و بیرونی کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از این مدل بوده است.روش بررسی: مطالعه حاضر در شهریور ۱۳۹۳ خورشیدی و به روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه ای محقق ساخته که روایی آن توسط صاحب نظران تایید، و پایایی آن با آزمون Cronbach's alpha به میزان ۹۴/۰ اندازه گیری شد. جامعه ی پژوهش مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به تعداد ۳۸ نفر است که به علت امکان دسترسی به تمامی اعضای جامعه، از نمونه گیری صرف­نظر، و به صورت سرشماری انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Microsoft excel ۲۰۱۳ و آمار توصیفی استفاده شده است.یافته ها: از مجموع ۵۰ مولفه در ۸ بعد عوامل درونی، ۹ نقطه قوت و ۱۰ نقطه ضعف مشاهده، و ۳۱ عامل باقی مانده در وضعیت متوسط قرار داشتند. اما در بخش عوامل بیرونی از ۲۵ عامل مورد بررسی در ۴ بعد، کتابخانه ها بدون اینکه با فرصتی مواجه باشند، ۱۶ عامل آن ها را تهدید می کند، و ۹ عامل دیگر نیز وضعیت متوسطی را دارا هستند. کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بخش عوامل درونی میانگین ۳۵/۳، و در بخش عوامل بیرونی میانگین ۰۷/۳ (از ۵ نمره) را دارا هستند. تمامی کتابخانه ها نیز به جز کتابخانه مرکزی در وضعیت بینابینی قرار دارند. کتابخانه های دانشکده «مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی» و «پرستاری و مامایی» و «پزشکی»، در رتبه های اول تا سوم هستند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عوامل درونی و بیرونی کتابخانه­های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در وضعیت متوسطی قرار دارند. با توجه به غلبه­ی نقاط ضعف و تهدیدها بر نقاط قوت و فرصت­ها، در صورت کم کاری و کم توجهی مسئولین ممکن است که این کتابخانه ها به وضعیت نامطلوبی دچار شوند. آگاهی مدیران و کتابداران مورد بررسی از مشکلات و مسائل شناسایی­شده و تلاش آن­ها برای تقویت نقاط قوت، رفع نقاط ضعف، استفاده از فرصت ها و غلبه بر تهدیدها، می تواند گام مهمی در راستای ارتقای خدمات کتابخانه­های مورد بررسی به اعضای هیآت علمی، پزشکان، پژوهشگران، دانشجویان باشد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی راهبردی ، تحلیل SWOT ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ، کتابخانه های دانشگاهی ، مدیریت راهبردی