حفاظت از سرمایه های فرهنگی به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار

آثار تاریخی و فرهنگی با دو کار کرد متعارض یعنی حفاظت و استفاده روبه رو هستند. از این نظر موضوع چگونگی استفاده از میراث فرهنگی به یکی از مباحث و مسائل مهم در عرصه برنامه ریزی شهری و منطقه ای تبدیل شده است. در این راستا رویکرد توسعه شهری پایدار مناسب ترین رویکردی است که میتواند میان حفاظت و استفاده از میراث فرهنگی آشتی و تعادل برقرار سازد. رویکرد نوین در شهرسازی معاصر جهان با نوعی بازاندیشی در مفهوم میراث فرهنگی به عنوان ثروت ملی و عنصر جمعی همراه است و برنامه ریزی و مدیریت میراث فرهنگی به عنوان رشته ای مستقل در برنامه ریزی شهری و منطقه ای جای خود را باز کرده است. از جمله تمایزی میان حفاظت ایستا و حفاظت پویا از میراث فرهنگی پدید آمده است. در کشور ما ایران موضوع حفظ و بهره برداری از میراث فرهنگی اولا بر رویکرد سنتی یعنی حفاظت ایستا استوار است و ثانیا از ابزارهای مناسب برای حفظ و بهره برداری پایدار بی بهره است. در سالهای اخیر به ویژه در برنامه سوم و چهارم توسعه کشور گامهای تازه ای در راه بهبود برنامه ریزی و مدیریت میراث فرهنگی برداشته شده است. از جمله اقداماتی در راستای تلفیق حفاظت میراث فرهنگی با برنامه های توسعه اقتصادی - اجتماعی و افزایش نقش ارزشهای فرهنگی در طرحهای کالبدی و گردشگری صورت گرفته است. برخی از راهکارهای اجرایی در بهبود برنامه ریزی و مدیریت میراث فرهنگی عبارت اند از: تدوین و انتشار مستمر فهرستها و نقشه های میراث فرهنگی در مقیاسهای مختلف ،فضایی طبقه بندی آثار فرهنگی از منظر آمایش سرزمین اقدام همه جانبه برای تعیین حریم آثار، تدوین معیارهای استفاده پایدار از میراث فرهنگی و بهره گیری جدید از آثار و فضاهای کهن در برنامه ریزی فضایی.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: سرمایه ، سرمایه فرهنگی ، توسعه پایدار.