بررسی الگوهای استقراری دوره اشکانی در دشت گیلان غرب (استان کرمانشاه)

با شروع پژوهش های باستا ن شناسی ایران در قرن بیستم، اهمیت غرب ایران و منطقه زاگرس مرکزی باعث گرایش باستان شناسان به این منطقه گردید که نتیجه آن شروع و انجام پژوهش ها و کاوش های بسیاری توسط هیئت های خارجی در این منطقه بود. با دقت نظر و بررسی در پژوهش های باستان شناختی دوران تاریخی، به اهمیت و جایگاه استان کرمانشاه، به خصوص شهرستان گیلان غرب در دوران تاریخی پی می بریم. گیلان غرب به دلیل موقعیت ویژه و قرارگیری در یکی از محورهای ارتباطی با بینالنهرین و غرب آسیا، جایگاه مهمی را در دوران تاریخی دارا بوده است. برای بررسی شرایط زیستی جهت شکل گیری استقرارها می توان با تکیه بر مطالعات باستان شناختی و با بهره گیری از الگوی استقراری و تحلیل استقراری به درک روشن تری از چگونگی شکل گیری استقرارها در دوره اشکانی دست یافت. پژوهش حاضر ۲۹ محوطه اشکانی در دشت گیلان غرب را که در بررسی باستان شناسی بخش مرکزی گیلان غرب شناسایی شده است را ارزیابی خواهد کرد. پرسش اصلی در این پژوهش، چگونگی شکل گیری استقرارها در دوران اشکانی و عوامل موثر در شکل گیری آن ها است. برای پاسخ به این پرسش ابتدا سفال های به دست آماده از محوطه های مدنظر گونه شناختی و گاهنگاری آن ها به انجام رسید، سپس با بهره گیری از نرم افزار GIS محوطه های اشکانی این پژوهش بررسی و ارتباط آن ها با عوامل جغرافیای طبیعی و انسانی مد نظر قرار گرفت. براین اساس متغیرهای گوناگونی از قبیل : رودخانه ها و بسترهای محیطی مدنظر قرار گرفتند. با این تحلیل ها مشخص گردید که نقش متغیرهای لحاظ گردید همچون؛ ارتفاع، وضعیت دمایی، دسترسی به منابع آبی در شکل گیری استقرارها نقش بسزایی داشته اند.

کلیدواژه ها:

گیلان غرب ، دوره اشکانی ، الگوی استقراری ، بررسی باستان شناسی