تبیین نقش و تاثیر مولفه های فضاهای زیرسطحی در راستای زیست پذیر نمودن شهرها (نمونه مطالعاتی : ایستگاه مترو شریعتی - امام خمینی شهر مشهد)

استفاده از فضاهای زیرسطحی همچون ایستگاههای مترو به مثابه یک راهبرد نوآورانه ، مفهومی در حال ظهور است که طی دهه های اخیر توسط برنامه ریزان و مدیران شهری برای چارهجویی مشکلات ترافیکی مانند ازدحام و شلوغی ، ترافیک سواره، آلودگی های هوا و صدا، حفاظت در برابر بلایای طبیعی ، حل مشکل کمبود فضا و حفاظت از میراث فرهنگی و محیط زیست و غیره توجه زیادی بدان شده است . این فضاها، در حقیقت تلاش دارند تا مسائل و مشکلات شهرها را از قبل کمبود فضا، مسائل حمل ونقل و محیط زیستی را حل کند و از آن طریق به زیست پذیرتر شدن شهرها کمک کند؛ بنابراین پژوهش حاضر بر آن است تا به واکاوی نقش و تاثیر مولفه های سازندهی فضاهای زیرسطحی ایستگاه مترو شریعتی - امام خمینی در راستای زیست پذیر نمودن منطقه ۸ مشهد بپردازد. بدین ترتیب این پژوهش ، از حیث روش جز پژوهش های کمی - کیفی ، به لحاظ هدف جز پژوهش های کاربردی و به لحاظ ماهیت در زمرهی پژوهش های توصیفی - تحلیلی است . روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش مبتنی بر پیمایش اجتماعی (ابزار پرسشنامه محقق ساخته ) بوده و به منظور تبیین رابطه بین مولفه های سازنده ی فضاهای زیرسطحی و شهر زیست پذیر با استفاده از فرمول کوکران اقدام به پرسشگری از ۳۸۴ نفر از ساکنان منطقه ۸ شهر مشهد شده و با بهره گیری از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به سنجش رابطه بین متغیرهای اصلی پژوهش مبادرت شده است . نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین مولفه های اجتماعی ، کالبدی- بصری، کارکردی، محیطی و ادراکی فضای زیرسطحی ایستگاه مترو شریعتی - امام خمینی و زیست پذیری منطقه ۸ مشهد رابطه ی معناداری برقرار بوده و همبستگی قوی بین مولفه های این دو متغیر برقرار است و همچنین مولفه های پنج گانه سازندهی فضای زیرسطحی ایستگاه مترو شریعتی - امام خمینی ۹/۵۸ درصد از تغییرات متغیر زیست پذیری در منطقه ۸ را تبیین می کند. از سوی دیگر، با توجه به سطح معناداری و ضریب رگرسیون استانداردشده برای هریک از مولفه های سازندهی فضای زیرسطحی ایستگاه مترو، مولفه های کالبدی- بصری فضای زیرسطحی ایستگاه مترو در قیاس با سایر مولفه ها تاثیر بیشتری در زیست پذیری منطقه ۸ مشهد داشته است .

کلیدواژه ها:

فضاهای زیرسطحی ، زیست پذیری ، توسعه پایدار ، ایستگاه مترو شریعتی - امام خمینی شهر مشهد