شناسایی عوامل موثر بر سیکل های تجاری در اقتصاد ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل

روند تولید ناخالص داخلی ایران در چهار دهه گذشته با تکانه های متعددی به دلایل وقوع انقلاب، بروز جنگ، اعمال تحریم های بین المللی و شیوع بیماری کووید ۱۹، مواجه بوده است که نقش تعیین کننده ای در مسیر حرکت آن داشته اند در این مطالعه عوامل موثر بر سیکل های تجاری در ایران با رویکرد رگرسیون کوانتایل برای دوره زمانی ۱۴۰۰-۱۳۶۰ بررسی و نتایج نشان داد که اقتصاد ایران طی این دوره زمانی، حدود چهار سیکل تجاری را پشت سر گذاشته است. از سال های۱۹۸۰ تا ۱۹۸۳، ۱۹۸۹تا ۱۹۹۳ ،۲۰۰۱تا ۲۰۰۸ و ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ دوره های رونق و همچنین دوره های ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵، ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۰، ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ نیز دوره های رکود در اقتصاد ایران بوده است که با تشدید و اعمال تحریم های جدید و خروج آمریکا از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و ظهور پاندمی کرونا در ایران از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ اقتصاد ایران وارد یک دوره رکود سریع شده است و نتایج بکارگیری روش ARDL نشان دهنده تاثیر منفی متغیرهای بهره وری نیروی کار، نرخ اشتغال و تجارت خارجی بر سیکل های تجاری و اثر مثبت مخارج مصرفی نهایی ، درآمدهای نفتی و تحریم ها بر سیکل های تجاری (منجر به تشدید رکود اقتصادی شده اند) بوده است، همچنین نتایج آزمون اثرات متغیرها بر تقارن و عدم تقارن سیکل ها، نشان داد که در مجموع اثرات این متغیرها بر سیکل-های تجاری متقارن بوده است.

کلیدواژه ها:

"سیکل های تجاری" ، "نوسانات اقتصادی" ، "رگرسیون کوانتایل"