واقع نمایی احکام عقل عملی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 52

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPHT-16-2_001

تاریخ نمایه سازی: 5 شهریور 1402

چکیده مقاله:

یکی از تقسیمات عقل، تقسیم به عقل عملی و نظری است، در معنای این دو اصطلاح اختلاف نظرهایی وجود دارد و فارغ از این اختلاف، مدرکات عقلی گاهی مربوط به هستی ها و گاهی مربوط به بایدها و حسن و قبح ها هستند، عقل با چه فرآیندی به این بایدها دست پیدا می کند؟ در پاسخ به این سوال نظریاتی ارائه شده اند که عمده این نظریات را در سه دسته می توان قرار داد: ۱. مشهور بودن احکام عملی؛ ۲. اعتباری بودن؛ ۳. واقع نما بودن. در این مقاله با تبیین هر سه دیدگاه، نظریه ضرورت بالقیاس الی الغیر بودن احکام عقل عملی (که از نظریات واقع گرا به شمار می آید) پذیرفته شده است، در این نظریه بایدونبایدهای عقلی،اخبار از وجود ضرورت میان فعل و نتیجه آن هستند. تقریری که در این مقاله از این نظریه داده شده، پاسخگوی سه اشکال مطرح شده است: ۱. نقض نظریه به باید نخستین؛ ۲. تعلق بایدها به فعل در حال وجود و ۳. مبتنی شدن این نظریه بر میل شخصی نه غرض عقلایی.

کلیدواژه ها:

باید و نباید ، حسن و قبح ، ضرورت بالقیاس الی الغیر ، عقل عملی ، واقع نمایی

نویسندگان

محمد محمدرضایی

استاد گروه فلسفه، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

محمدصادق بدخش

دانشجوی دکتری فلسفه دین، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا (۱۹۸۹). الحدود، چ دوم، قاهره: انتشارات الهیئه المصریه. ...
  • (۱۳۶۳). المبدا و المعاد، چ اول، تهران: موسسه مطالعات اسلامی. ...
  • (۱۳۷۹). النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، مقدمه و تصحیح ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین (۱۴۰۷ ق). فوائد الاصول، ...
  • ارسطو (۱۳۶۸). اخلاق نیکوماخوس، ترجمه سید ابوالقاسم پورحسینی، تهران: انتشارات ...
  • اسپینوزا (۱۳۶۴). اخلاق، ترجمه محسن جهانگیری، چ اول، تهران: مرکز ...
  • اصفهانی، محمد حسین (۱۴۲۹ ق). نهایه الدرایه فی شرح الکفایه، ...
  • بهمنیار (۱۳۷۵). التحصیل، چ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • حائری، مهدی (۱۳۶۱). کاوش های عقل عملی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • دورکیم (۱۳۹۱). جامعه شناسی و فلسفه، مترجم دکتر فریدون سرمد، ...
  • روحانی، محمد (۱۴۱۳ ق). منتقی الاصول، چ اول، قم: بی ...
  • سبزواری (۱۳۶۰). التعلیقات علی الشواهد الربوبیه، چ دوم، مشهد: المرکز ...
  • (۱۳۷۲). شرح الاسماء الحسنی، چ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • (۱۳۷۹ - ۱۳۶۹). شرح المنظومه، چ اول، تهران: نشر ناب ...
  • سروش، عبدالکریم (۱۳۶۶). تفرج صنع: انتشارات سروش ...
  • صدرالمتالهین (۱۹۸۱). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، چ سوم، ...
  • (۱۳۶۶). شرح اصول الکافی، چ اول، تهران: موسسه مطالعات و ...
  • (۱۴۲۲ ق). شرح الهدایه الاثیریه، چ اول، بیروت: موسسه التاریخ ...
  • (۱۳۶۰). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، چ دوم، مشهد: المرکز ...
  • صدر، محمد باقر (۱۴۱۷ ق). بحوث فی علم الاصول، چ ...
  • طباطبایی، محمد حسین (۱۳۹۰). اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه ...
  • (۱۴۱۷ ق). المیزان فی تفسیر القرآن، چ پنجم، قم: دفتر ...
  • (۱۳۶۲). رسائل سبعه، قم: چاپ حکمت ...
  • طوسی، نصیرالدین (۱۳۷۵). شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، چ ...
  • عراقی، ضیاءالدین (۱۴۱۷ ق). نهایه الافکار، چ سوم، قم: دفتر ...
  • علیدوست، ابوالقاسم (۱۳۸۵). فقه و عقل، چ سوم، پژوهشگاه فرهنگ ...
  • فارابی، ابونصر (۱۴۰۵ ق). فصول منتزعه، تحقیق، تصحیح و تعلیق ...
  • لاریجانی صادق (۱۳۸۶). نظریه ای در تحلیل الزامات اخلاقی و ...
  • لاهیجی، فیاض (۱۳۷۲). سرمایه ایمان در اصول اعتقادات، چ سوم: ...
  • مدرسی، محمد رضا (۱۳۸۸). فلسفه اخلاق، چ سوم، تهران: سروش ...
  • مصباح یزدی، محمد تقی (۱۳۹۱). اخلاق در قرآن، قم: انتشارات ...
  • (۱۳۹۴). فلسفه اخلاق، چ سوم، قم: انتشارات موسسه آموزشی و ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۹). مجموعه آثار، تهران: صدرا ...
  • (۱۳۷۷). نقدی بر مارکسیسم، چ دوم، تهران: صدرا ...
  • Kant, Immanuel (۱۹۵۲).“The Critique of Pure Reason” tr,Abbott,T,K, pp,۱-۲۵۰, in: ...
  • نمایش کامل مراجع