بررسی رویکرد تاریخی فاطمه مرنیسی به قرآن؛ مطالعه موردی آیه ۳۴ سوره نساء

در سدههای اخیر با بالا رفتن حضور و سطح سواد زنان در جامعه شاهد گسترش گفتگوها، موضع گیری ها و حتی کشمکش های زیادی درباره زنان و جایگاه آنان در اسلام و فقه اسلامی هستیم. برخی از مسلمانان نواندیش موسوم به جریان فمینیسم اسلامی با اعتقاد به بدفهمی مفسران درباره آیات مرتبط با زن بر لزوم بازنگری در فهم آیات قرآن تاکید کرده و با رویکردهای مختلفی از جمله تحلیل تاریخی به ارائه نظرات متفاوت خود می پردازند. در این میان آیه ۳۴ سوره نساء چالشی ترین آیه است که مباحثی همچون قوامیت مردان، برتری مردان، اطاعت زنان از شوهران و جواز ضرب زنان توسط مردان در فهم آن مطرح شده است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به ارائه منسجم و تحلیل نگرش تاریخی فاطمه مرنیسی به عنوان یکی از شخصیت های برجسته فمینیسم اسلامی پرداخته است. پس از تبیین دو رویکرد متفاوت مرنیسی به اسلام و نگرش خاص مرنیسی به قرآن در دوره پسین، نظریات وی درباره آیه ۳۴ سوره نساء و شخصیت سکینه بنت الحسین علیه السلام بیان و تحلیل شده است. یک سویه نگری و عدم مراجعه به اسناد معتبر در زمره مهمترین اشکالات نگرش تاریخی مرنیسی است.

کلیدواژه ها:

آیه ۳۴ سوره نساء ، فاطمه مرنیسی ، فمینیسم اسلامی ، تحلیل تاریخی ، بسترمندسازی تاریخی