سمیت تنفسی و اثر دورکنندگی اسانس پوست میوه لیمو شیرین (.Citrus Limetta (L روی چهار آفت سخت بالپوش انباری

در این تحقیق سمیت تنفسی و دورکنندگی اسانس پوست میوه لیمو شیرین Citrus limetta روی شپشه دندانه­ دارOryzaephilu ssurinamensis، شپشه برنج Sitophilus oryzae، سوسک کشیش Rhizopertha dominica وشپشه آرد Tribolium confusumمورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش ­های سمیت تنفسی علاوه بر زیست سنجی و تجزیه پروبیت اثر اسانس روی آفات، کارایی اسانس با مبنا قرار دادن دو شاخص غلظت و مرگ­ ومیر موثر نیز برآورد شد. در روش اول پایین ترین غلظت لازم برای ایجاد مرگ ومیر موثر (بیش از ۹۰ درصد) روی هر کدام از گونه­ ها بدست آمد. در روش دوم حساسیت متفاوت گونه­ ها از طریق مقایسه کارایی دو غلظت پایین (۵۰-۰ درصد مرگ ومیر) و بالا (۱۰۰-۵۰ درصد مرگ ومیر) آزمایش شد. قابلیت دورکنندگی اسانس با استفاده از چهار غلظت ۱/۰، ۲/۰، ۴۱/۰ و µL/cm²۸۳/۰ برآورد شد. میزان LC۵۰ اسانس برای آفات ذکر شده به­ ترتیب ۹/۲۰۸، ۹۹/۲۴۸، ۶۶/۳۲۸ وµl/L air ۱۲/۲۵۷ برآورد شد که نشان دهنده حساسیت بیشتر شپشه دندانه­ دار بود. در آزمایش­ های شاخص غلظت، مقادیر بدست آمده بترتیب ۶۰۰ (۱۰۰% مرگ ومیر)، ۶۲۵ (۹۵% مرگ ومیر)، ۷۰۰ (۱۰۰% مرگ ومیر) و µl/L air ۳۷۵ (۵/۹۲% مرگ ومیر) بود. در آزمایش­ های شاخص مرگ­ومیر، غلظت پایین (µl/L air۱۷۵) به­ ترتیب باعث ۱/۱۳±۵/۴۲، ۰±۲۰، ۴/۶±۱۵ و ۴/۹±۵/۱۲ درصد مرگ­ومیر و غلظت بالا (µl/L air ۳۵۰) به­ ترتیب باعث ۷/۴±۵/۷۲، ۵/۶±۶۵، ۵/۸±۵/۵۲ و ۵/۸±۵/۷۲ درصد مرگ­ ومیر شدند. میانگین دورکنندگی ناشی از چهار غلظت در سه ساعت پس از تیمار برای آفات ذکر شده به­ ترتیب ۹/۱۵±۶/۶۶، ۶/۹±۹/۴۹، ۶/۱±۳/۴۸ و ۱/۴±۳/۸۳ درصد بود. نتایج این تحقیق نشان دهنده کارایی متوسط اسانس پوست میوه لیمو شیرین برای کنترل این سخت ­بالپوشان آفت محصولات انباری است.

کلیدواژه ها:

آفات انباری ، اسانس ، دورکنندگی ، سمیت تدخینی