بررسی تاثیر تغییرات ضریب زبری بر پهنه بندی سیل و رفتار هیدرولیکی رودخانه ماربر با استفاده از سامانه مکانی GIS و نرم افزار HEC-RAS

تهیه نقشه های پهنه بندی سیلاب و رفتار هیدرولیکی رودخانه در زمان سیل مانند سرعت و تنش برشی، در مدیریت سیلاب دشت حائز اهمیت می باشد. از جمله موارد اثرگذار بر رفتار هیدرولیکی و پهنه سیلاب رودخانه ضریب زبری بستر رودخانه و سیلاب دشت ها است. ضریب زبری در رودخانه و سیلاب دشت ها به مرور زمان با تغییر در پوشش گیاهی، تغییر می کند. در این پژوهش به بررسی اثر تغییر ضریب زبری ناشی از تغییر پوشش گیاهی در سیلاب دشت ها و بستر رودخانه بر پهنه بندی سیل و رفتار هیدرولیکی رودخانه ماربر با استفاده از سامانه مکانی GIS و الحاقیه HEC- GEORAS پرداخته شد. بدین منظور دو پلن جهت مدلسازی برای سیل با دروه بازگشت ۱۰۰ ساله تعریف شد به نحوی که در پلن دوم، مدلسازی با افزایش ضریب زبری در بستر رودخانه و سیلاب دشت ها تکرار گردید. بر اساس نتایج حاصل از مدلسازی پس از افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی ضریب زبری در رودخانه و سیلاب دشت ها ناشی از تغییر پوشش گیاهی، با وجود تغییر کم سرعت متوسط سیلاب و تنش برشی در برخی مقاطع، حداکثر سرعت متوسط و حداکثر تنش برشی به ترتیب ۲۰.۳۸ و ۲۳.۶ درصد کاهش یافت. در حالی که تغییر ضریب زبری تاثیر بسیار کمی بر پهنه سیلاب داشت و حداکثر پهنه سیلاب تنها ۰.۰۶۴۶ درصد افزایش پیدا کرد.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی سیلاب ، ضریب زبری بستر ، GIS ، HEC-GEO RAS