مدل سازی مفهومی بیلان آب در مناطق کوهستانی با استفاده از روش تورنت وایت

بیلان آب و بررسی اجزائ چرخه هیدرولوژیکی جریان داخل یک حوضه از لحاظ برنامه های توسعه ای و بهره برداری آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مدل بیلان آبی، بررسی اجزاء چرخه هیدرولوژیکی و روش چگونگی تقسیم بارش به رواناب، تبخیر واقعی و ذخیره رطوبت خاک را مهیا می سازد. در این راستا مدل های بارش- رواناب یکی از ابزارهای مهم در مدیریت حوزه آبخیز می باشند. برآورد صحیح رواناب برای تصمیم گیری در خصوص پروژه های منابع آب از اهمیت بالائی برخوردار است. یکی از راه های تخمین رواناب، استفاده از مدل های هیدرولوژیکی مفهومی است. علت استفاده از چنین مدل هایی در بسیاری از مطالعات، ساختار نسبتا ساده و تعداد داده های ورودی کم آن ها می باشد. در تحقیق حاضر به منظور شبیه سازی بارش رواناب در ارتفاعات حوضه سفیدرود واقع در استان کردستان، مدل مفهومی تورنت وایت در پلتفرم محاسبات ابری سرور RStudio انجام پذیرفت. به منظور پیاده سازی مدل تورنت وایت برای ارتفاعات سرشاخه های سفیدرود بزرگ در استان کردستان، ابتدا مولفه های بارش و دما برای ارتفاعات در یک دوره ۵۰ ساله استخراج شد. همچنین تبخیرتعرق پتانسیل بر اساس روش تورنتوایت محاسبه گردید. نتایج نشان داد که بر اساس نتایج بلندمدت، ضریب جریان مستقیم از بارش برای ارتفاعات جنوبی حوضه بین ۲۰ الی ۲۲ درصد متغییر و برای ارتفاعات مرکزی دشت بیجار ۱۷ درصد بوده است.

کلیدواژه ها:

چرخه هیدرولوژیکی ، رواناب ، تبخیر و تعرق ، حوضه سفید رور