مقایسه کارکردهای اجرایی شناختی مغز در نابینایان و همتایان بینا

اهداف: در افراد بینا بیش از نیمی از مغز درگیر پردازش ­های بینایی است. نابینایان پردازش اطلاعات متفاوتی نسبت به همتایان بینای خود دارند. این مطالعه با هدف بررسی تفاوت کارکردهای شناختی اجرایی جانبازان نابینا با همتایان بینا از طریق آزمون رفتاری انجام شد.   روش ­ها: این مطالعه مقطعی- مقایسه ­ای از نوع مورد- شاهدی روی ۹۳ جانباز نابینای دوچشم و ۱۱۶ فرد همتا از نظر سن و تحصیلات در سال ۱۳۸۷ در مشهد انجام شد. برای ارزیابی کارکردهای اجرایی شناختی از آزمون رفتاری دکس استفاده شد. داده­ ها با آزمون­ های آماری استنباطی شامل T مستقل، کولموگروف- اسمیرنف و من­ویتنی یو به ­کمک نرم ­افزار SPSS ۱۷ تجزیه و تحلیل شد.   یافته­ ها: بین نابینایان و همتایان بینا در حافظه اجرایی شناختی، آگاهی و بی­قراری تفاوت معنی ­داری وجود نداشت. ولی در مهار و هدف­مندی و در کل آزمون، کارآیی افراد نابینا به ­طور معنی ­داری بالاتر از بینایان بود. همچنین ضرورت و اهمیت کارکردهای شناختی اجرایی در تمام ابعاد برای افراد بینا به طور معنی­ داری بیشتر از افراد نابینا بود. نتیجه ­گیری: افراد نابینا در برخی از عملکردهای شناختی اجرایی تفاوت معنی­ داری با همتایان بینا ندارند و حتی در هدف­مندی و مهار، کارآیی بالاتری نسبت به آنان دارند. این موضوع مربوط به فقر اطلاعات پیش ­نیاز کارکردهای اجرایی شناختی است.

کلیدواژه ها:

Keywords: Blind ، Executive Cognitive Functions ، Dysexecutive Questionnaire (DEX)