مدل سازی پیامد انتشار گاز کلر بر اساس مقادیر طرح ریزی واکنش در شرایط اضطراری طی یک دوره زمانی ۲۴ ساعته توسط نرم افزار PHAST(مطالعه موردی حریم نیروگاه اتمی بوشهر)

زمینه و هدف: یکی از خطراتی که تامین امنیت مردم هر کشوری را می تواند به مخاطره بیندازد حملات جنگی توسط مواد شیمیایی می باشد. مطالعه حاضر سناریو انتشار گاز کلر را بر جمعیت حومه نیروگاه اتمی بوشهر طی یک دوره زمانی ۲۴ ساعته به منظور به کارگیری نتایج آن در برنامه ی واکنش اضطراری بررسی نموده است. روش‎ها: به منظور دسترسی به داده های واقعی، حریم نیروگاه اتمی بوشهر به صورت حضوری بررسی شده و سپس به منظور ارزیابی بدترین شرایط ممکن، از میان طیف وسیعی از ترکیبات شیمیایی معرف به گازهای جنگی، کلر به علت سمیت فوق العاده بالا و از میان سناریوهای موجود، ترکیدگی فاجعه بار (رهایش آنی) انتخاب شد. درنهایت فواصل خطر این سناریو به منظور ارزیابی پیامد اثرات گاز کلر بر جمعیت منطقه هدف به کمک سطوح ERPGs ،IDLH وSTEL  تعیین گردید. برای این منظور از نرم افزار PHAST نسخه ۶.۷ استفاده شده است. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر بر مبنای معیارهای ارزیابی اثرات مواجهه با مواد سمی نشان داد نمی توان در فواصل نزدیک به کانون انفجار براساس معیارهای IDLH و STEL یک منطقه طرح ریزی شرایط اضطراری تعریف نمود؛ اما بر اساس غلظت های ERPG؛ گاز کلر در بازه زمانی ۰۶:۰۰ تا ۱۰:۰۰ صبح مسافت کمتری را تا رسیدن به مقادیر ۳-۲ERPG به ترتیب در فواصل ۲۸۱۱ و ۱۰۴۰ متری به نسبت دیگر دوره های زمانی بررسی شده طی کرده است. برعکس در شب این فواصل بیشترین حریم خطر را بر اساس مقادیر غلظت های مذکور به ترتیب در فواصل ۵۲۱۲ و ۱۴۵۹ متری به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: به منظور کاهش آسیب پذیری در حوادث، مدل سازی شرایط آب و هوایی بر اساس دوره های زمانی (صبح، ظهر، عصر و شب) می تواند راهنمای مهمی برای طرح ریزی محدوده های شرایط اضطراری باشد. بر این اساس پیشنهاد گردید بالاترین فاصله خطر به دست آمده بر مبنای معیار ۱ERPG که تعیین فاصله خطر بر اساس کمترین غلظت ماده شیمیایی در هوای محیط می‎باشد که حتی بوی ناخوشایندی برای ساکنین در معرض مواجهه ایجاد نمی کند در طرح ریزی حریم های ایمن خصوصا در شعاع مطالعاتی مشابه مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سلاح شیمیایی ، گاز کلر ، نرم افزار PHAST