دگرگونی درون مایهقصه های عرفانی در بازنویسی های آذریزدی

چکیده مهدی آذریزدی(۱۳۸۸-۱۳۰۰) از پیشگامان بازنویسی آثار کهن برای کودکان و نوجوانان، بین سال های ۱۳۳۶ تا ۱۳۶۹ مجموعه هشت جلدی «قصه های خوب برای بچه های خوب» را بازنویسی کرد. انتقال درون مایه اخلاقی در کنار آشنایی مخاطبان با گنجینه ارزشمند ادب فارسی، از اهداف اصلی آذریزدی در این بازنویسی ها بوده است، از اینرو وی سعی در گزینشی اخلاق گرایانه از قصه ها داشته است. در حکایت هایی که انتقال مسایل اخلاقی به مخاطب، کمتر مورد توجه بوده، بازنویس به گونه ای آشکار، قصه را بازآفرینی نموده و درون مایه های اخلاقی به آن افزوده است. این پژوهش به بررسی درون مایه در «قصه های مثنوی» و «قصه های شیخ عطار» می پردازد. با این بررسی، میزان دگرگونی درون مایه در بازنویسی آذریزدی، آشکار می شود. آذریزدی با دگرگونی درون مایه در بازنویسی، گاه از قصه های عرفانی تصویری کاملا متفاوت به وجود آورده و آفرینش تازه ای رقم زده است. حتی در مواردی، پا را از بازآفرینی نیز فراتر نهاده و قصه ای کاملا متفاوت با ماخذ اصلی پدید آورده است. در بازنویسی آذریزدی، درون مایه ها به اخلاقی، اجتماعی، دینی و تاریخی و در ماخذ اصلی به عرفانی، دینی، اخلاقی و اجتماعی قابل دسته بندی است. در قصه های بازنویسی شده ، درون مایه های اخلاقی با ۲/۶۰% بیشترین بسامد را دارد. در حالی که در ماخذ اصلی تنها  ۶/۱۹%  درون مایه ها اخلاقی است و درون مایه های عرفانی با ۵/۶۲% بیشترین بسامد را دارد.

کلیدواژه ها:

مهدی آذریزدی ، بازنویسی ، داستانهای کودکان و نوجوانان ، بازآفرینی