داوری در فقه و حقوق

داوری در حقوق به معنای رفع اختلاف بین متداعیین در خارج از دادگاه به وسیله شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقیمرضی الطرفین و یا انتصابی می باشد. داوری بر حسب نوع آن که ناشی از اراده و خواست اطراف دعوا یا به تشخیص و تصمیم دادگاه،به داوری اجباری و داوری اختیاری، تقسیم میشود که موارد آن در قانون آیین دادرسی مدنی به تفکیک مشخص شده است. به موجبماده ۴۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی رای داور باید موجه و مدلل بوده و مخالف با قوانین موجد حق نباشد. و به موجب بند ۱ ماده ۴۸۹قانون آیین دادرسی مدنی، اگر رای داور مخالف با قوانین موجد حق باشد، باطل و غیر قابل اجرا می باشد. داوری دارای عناصرقراردادی و قضایی است و بر اساس عنصر اخیر، داور باید به همان ترتیبی با موضوع مطرح شده در نزدش رفتار کند که دادرسمنصوب از سوی دولت رفتار می کند.داورها باید داوری را نه فقط بر اساس قواعد آیین رسیدگی قابل اعمال بر انجام داوری به انجامرسانند، بلکه مقتضیات عدالت طبیعی را هم به طور دقیق رعایت کنند.اگر در جریان داوری یا در رای داور، تخلف از قانون پیش آیدجریان داوری باطل است. قواعد موجد حق همان قواعد تعیین کننده می باشد که قاضی باید آنها را در نظر داشته باشد و از صدور رایمخالف آنها پرهیز کند این موضوع نشان دهنده نظارت قضایی بر داوری در راستای قواعد موجد حق می باشد.

کلیدواژه ها:

داوری ، نظارت قضایی ، موجد حق