تحلیل تناسبات طلایی در معماری ایرانی با بررسی پیوستگی فضایی صحن های میدانگاهی (نمونه موردی : مجموعه شاه نعمت الله ولی ، ماهان، کرمان)

هر یک از آثار معماری با ویژگی های خاص خود تاثیر منحصربفردی بر مخاطب می گذارد که برای فهم این تاثیر باید معماری آن بنا تحلیل شوددو. بعد عینی و ذهنی ، ابعاد اصلی آثار معماری می باشند و از آنجاییکه معماری بیان ایده ها و ارزش ها به وسیله مجموعه ای از نشانه های بصری است بنابراین این ایده ها و ارزش ها به عنوان ابعاد ذهنی در شکل گیری یک بنای تاریخی در لایه های مستتر قرار گرفته و با شناخت آنها، مبانی نظری یک اثر معماری شکل می گیرد. در بسیاری از منابع ، شهرها و بافت های تاریخی برجای مانده از گذشته ، بهترین نمونه برای فهم کیفیت مقیاس انسانی دانسته شده است . از همین رو در مقاله حاضر تلاش شده تا نمونه ویژه ای از فضاهای شهری تاریخی ، مجموعه شاه نعمت الله ولی ماهان کرمان، از این منظر تحلیل گردد. هرچند در بسیاری از منابع طراحی شهری بر وجود ارتباط مناسب بین ابعاد انسان و فضا در ایجاد مقیاس انسانی تاکید شده اما دراین بنا که به دلیل ماهیت عملکردی و وسعت بسیارش این ویژگی دیده نمی شود، مقیاس انسانی همچنانمشهود است . بر این اساس، مقاله پیش رو این موضوع را بررسی می کند که چه عواملی باعث شده صحن های مجموعه شاه نعمت الله باوجود وسعت بسیار، به فضایی غیرانسانی تبدیل نشود و جذابیت و زیبایی اش حفظ گردد. بدین منظور، در این پژوهش از روش توصیفی - تحلیلی برای پیشبرد موضوع استفاده شده است . بررسی های پژوهش نشان می دهد در این صحن ها، بیشتر با تاکید بر جنبه های ادراکی فضا و نحوه ادراک آن توسط بیننده، به جای ابعاد و وسعت واقعی فضا و اجزای آن، کیفیت مقیاس انسانی در این مجموعه تقویت گردیده است .

کلیدواژه ها:

پیوستگی فضایی ، تناسبات طلایی ، سلامت روان ، شاه نعمت الله ولی ، صحن میدانگاهی