تحلیلی بر نقش رسانه در رشد علم و فناوری

علم محصول تاریخ و جامعه است و به همان میزان که به کار دانشمندان متعلق است به محیط اجتماعی نیز تعلق دارد. پیشرفت در علوم طبیعی با پیشرفت در علوم اجتماعی همراه خواهد بود و تکامل جامعه را در پی خواهد داشت. کشورها برای توسعه در هر زمینه ای احتیاج به بسترسازی فرهنگی دارند. رسانه ها به عنوان قوه چهارم جامعه مدنی (قضائیه، مقننه و مجریه) می توانند نقش بسزایی در شکل گیری یک فرهنگ مناسب و محو فرهنگ نامناسب توسعه مورد بهره برداری سیاست گذاران قرار گیرد. نگاه رسانه ها به علم و فناوری باید برگرفته از وضعیت جامعه باشد. نقش و کارکرد رسانه در فرایند گذار به جامعه توسعه یافته با دید راهبردی چیست؟ ما در این مقاله پس از بررسی مفاهیم فرهنگ وتمدن به بررسی تاریخ توسعه علم وفناوری از دید فرهنگی پرداخته سپس سیاست های فرهنگی لازم برای توسعه علم و فناوری هم در زمینه های اجتماعی و هم در زمینه های ذهنی مردم بیان شده است. در مرحله بعد نقش و کارکرد مستقیم و غیرمستقیم رسانه ها را بررسی کرده به ارائه راهکارهای عملیاتی در این زمینه پرداخته ایم. جریان افکار عمومی بدست رسانه ها بخصوص رسانه ملی می باشد. درگیر کردن آنان با مسایل علم و فناوری می تواند به عمومی کردن آن کمک کرده آن را تبدیل به خواست و مطالبه مردمی کند. بررسی ها نشان می دهد که انعکاس منازعات علمی در بستر جامعه، انعکاس سخنرانی های عمومی و تخصصی، حمایت سیاست مداران، تبلیغ نشریات علمی و تالیف مطالب به زبان ساده و عامه فهم، استفاده از آموزه های مذهبی و هنر، نمایش نقش زنان فرهیحته، انتشار نقش معترضان، ا نتشار ایده های غیرمتعارف، فیلم و نمایش .... از مجموعه عامل های مهم فرهنگی در رشد علم و فناوری شناخته شده اند. بنابراین توجه به این عناصر از سوی متولیان رسانه ای موجبات پیشرفت سریع فناوری و فراگیری دانش، زمینه ساز ورود به عصراطلاعات و تشکیل جوامع دانش بنیان را به همراه خواهد داشت. روش تحقیق نویسندگان مرور اسنادی و مصاحبه با نخبگان بوده است.

کلیدواژه ها:

سیاستهای فرهنگی ، رسانه ، پارادیم ذهنی علم و فناوری