از اخلاق توصیه مدار تا اخلاق ولایی و اسوه مدار

در این مقاله روشهای تربیت اخلاقی را با دو عنوان «روش توصیهمدار» و «روش اسوهمدار» از یکدیگر متمایز نمودهایم. چالش روش توصیهمدار و آموزش محور این است که کمتر میتواند از دانش آدمی به گرایش و از خودآگاه وی به ناخودآگاهش نقب بزند. مدعای این مقال این است که اخلاق اسوهمدار، با سازوکاری که خواهد آمد، میتواند همزمان دانش و گرایش آدمی، اندیشه و انگیزهی او، و خود آگاه و ناخودآگاهش را مخاطب خویش نماید و آنها را در قبضهی مدیریت و بیعت خویش درآورد. برای اثبات و تبیین این مدعا، عناصر و دستاوردهایی از فلسفه، عرفان و روانشناسی فراخوان شدهاند تا نگارنده را مدد رسانند و رساندهاند. در پایانههای نوشتار نیز محصول و مدعای مقاله با سنجهی قرآن و حدیث بازخوانی و ارزیابی شده است و به عقیدهی نگارنده از آنجا نیز مهر تصویب و تاکید گرفته است. در پایان، آسیبشناسی این روش اخلاقی را نیز اگر چه به اشاره و اجمال در مطمح نظر آوردهایم.

کلیدواژه ها:

دانش ، گرایش ، خودآگاه ، ناخودآگاه ، قلب ، اسوه ، حرکت حبی ، ولایت