اثر روزه داری ماه مبارک رمضان بر فعالیت محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال در بیماران مبتلا به تخمدان پلی کیستیک

مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک، یک اختلال پیچیده ناهمگن است که عوامل چندی در آن تاثیر دارد. ۴ تا ۱۸ درصد زنان در سن باروری به آن مبتلا می شوند که همراه با اختلال در عملکرد باروری، متابولیکی و روانی می باشد. محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال دارای یک نقش اساسی در رشد و تنظیم سیستم تولید مثل در مردان و زنان است و فعالیت این محور در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بالا گزارش شده است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه بیوشیمیایی نوروهورمون های مغزی در دو گروه از زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک روزه دار و غیر روزه دار انجام شد. روش کار: این مطالعه مقطعی در مرداد ماه سال ۱۳۹۰ (مصادف با ماه مبارک رمضان) بر روی ۴۰ بیمار مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک که به پژوهشکده رویان تهران مراجعه کرده بودند، انجام شد. بیماران در دو گروه ۲۰ نفره مطالعه (روزه دار) و کنترل (بدون روزه) قرار گرفتند. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. برای بررسی اثر روزه داری، هورمون های استرس زا در اولین سیکل قاعدگی بعد از ماه رمضان مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۸) و آزمون های کای دو، ضریب همبستگی اسپیرمن، تی مستقل و من ویتنی انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، میانگین سطح هورمون کورتیزول در گروه روزه دار (۴/۴±۲/۸ میکروگرم/ دسی لیتر) کمتر از گروه بدون روزه (۷/۴±۲/۱۱ میکروگرم/ دسی لیتر) بود (۰۴۹/۰=p). همچنین میانه سطح هومون نورآدرنالین در گروه روزه دار (۵/۱۲۷۳ پیکوگرم/ میلی لیتر) کمتر از گروه بدون روزه (۵/۱۵۰۳ پیکوگرم/ میلی لیتر) بود (۰۴۷/۰=p). سطح هورمون های آدرنالین (۱۵۱/۰=p)، بتا اندورفین (۵۴۳/۰=p) و انسولین (۸۱۸/۰=p) در گروه روزه دار نسبت به گروه بدون روزه تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: روزه داری در ماه مبارک رمضان باعث کاهش معنی دار نوروهورمون های استرسی کورتیزول و نورآدرنالین در بیماران مبتلا به تخمدان پلی کیستیک می شود. همچنین مداخله در شیوه زندگی در بهبود سلامت بدن موثر است.

کلیدواژه ها:

انسولین ، تخمدان پلی کیستیک ، روزه داری