بررسی اثر بازدارندگی اسانس گیاهان دارویی بر رشد میسلیومی جدایه های قارچی Fusarium oxysporum و Fusarium culmorum

در این مطالعه اثر ضدقارچی اسانس چهار گونه گیاه، شامل آویشن باغی، اکالیپتوس، اسطوخودوس و زیره سبز روی رشد میسلیومی جدایه های قارچ بیماری زای گیاهی Fusarium oxysporum و Fusarium culmorum بررسی شد. اثر اسانس ها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار غلظت و پنج تکرار دردمای °C ۲۵ روی محیط کشت PDA بررسی شد. نتایج نشان داد که استفاده از اسانس این گیاهان تاثیر بالایی بر مهار رشد میسلیومی جدایه های بیمارگر ذکرشده داشت، غلظت لازم برای بیشترین بازدارندگی رشد میسلیومی جدایه F. oxysporum در ppm ۲۵۰ به ترتیب برای اسانس های زیره سبز، اکالیپتوس، آویشن باغی و اسطوخودوس برابر با ۱۰۰، ۹۶، ۹۳ و ۸۹ % و برای جدایه F. culmorum به ترتیب ۹۹، ۹۶، ۹۲ و ۷۷ % بود. کمترین بازدارندگی رشد میسلیومی F. oxysporum در غلضت ppm ۵۰ به ترتیب برای اسانس های زیره سبز، اکالیپتوس، آویشن باغی و اسطوخودوس برابر با ۴۸/۸، ۲۹/۴، ۴۴ و ۳۸ % و برای قارچ F. culmorum، برابر با ۳۸/۸، ۲۹/۴، ۴۴ و ۱۸ % بود. بیشترین و کمترین بازدارندگی رشد میسلیومی به ترتیب مربوط به اسانس زیره سبز با غلظت ppm ۲۵۰ و اسانس اسطوخودوس و اکالیپتوس با غلظت ppm ۵۰ به ترتیب به میزان mm ۹۰ ، ۲۳/۵۲ و ۱۴/۴ مشاهده شد. در مورد هر چهار گیاه مورد مطالعه با افزایش غلظت اسانس رشد قارچ های ذکر شده کاهش یافت. با توجه به اثر قارچ کشی و بازدارندگی اسانس گیاهان بررسی شده و کم خطر بودن آنها برای انسان و محیط زیست، به نظر می رسد اسانس های گیاهی می توانند برای کنترل قارچ های بیماری زای گیاهی و یا حداقل جایگزینی برای ساخت قارچکش های جدید استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

اسانس گیاهی ، Fusarium spp. ، بازدارندگی رشد میسلیومی