میزان و علل مرگ مادر باردار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در استان کرمانشاه (۹۱-۱۳۸۰)

مقدمه: مرگ مادر باردار، یکی از مهم ترین شاخص های بهداشت عمومی است که هم کیفیت سیستم مراقبت های بهداشتی و هم نقش زنان را در جامعه نشان می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان و علل مرگ مادر باردار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در کرمانشاه انجام شد. روش کار: در این مطالعه مقطعی موارد ثبت شده مرگ مادر باردار همراه با علل آن طی سال های ۹۱-۱۳۸۰ از واحد بهداشت خانواده مرکز بهداشت استان به صورت سرشماری استخراج شد. برای تعیین میزان مرگ و میر، موارد مرگ مادر باردار در هر سال بر تعداد تولدهای زنده تقسیم شد. اطلاعات مربوط به تسهیلات زایمانی و نسبت باسوادی از معاونت بهداشتی و استانداری کرمانشاه به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای Stata۱۲ و Arc GIS  (نسخه ۱/۱۰) و آزمون های کای دو و رگرسیون خطی انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه ۳/۷±۳/۳۱ سال بود. ۶۵ نفر (۳/۶۵%) در گروه حاملگی پرخطر قرار گرفتند. میزان مرگ مادر باردار طی دوره ۱۲ ساله، ۹/۲۵ نفر در هر ۱۰۰ هزار تولد زنده گزارش شد و میزان مرگ به ازای هر یک سال تغییر، ۳/۱ واحد کاهش یافت (۰۴/۰=p). در این مطالعه بیش ترین میزان مرگ مربوط به شهرستان های شمال غربی و جنوب غربی استان بود. شایع ترین علت مرگ در استان مربوط به خونریزی و دکولمان (۳/۲۸%) بود. نسبت باسوادی در هر شهرستان بر روی علت و میزان مرگ تاثیر داشت؛ به طوری که در شهرستان هایی که نسبت باسوادی بیشتر بود، میزان مرگ کمتر و بیشتر علت های مرگ را نیز علل غیر مستقیم تشکیل می داد (۰۲/۰=p). نتیجه گیری: میزان مرگ و میر مادر باردار در برخی از شهرستان های این استان بسیار بالا و بیشتر از میانگین استانی و کشوری می باشد که نقش سواد در علت های مستقیم مرگ مادری مشخص می باشد.

کلیدواژه ها:

سیستم اطلاعات جغرافیایی ، علل ، میزان مرگ و میر مادر باردار