ارتباط بین شاخص توده بدنی مادر با وزن هنگام تولد نوزاد و برخی پیامدهای بارداری

مقدمه: بر اساس نتایج مطالعات، زیاد و یا کم بودن وزن مادر قبل از بارداری با عوارض بارداری و نوزادی همراه است. وزن هنگام تولد نوزاد یکی از مهم ترین شاخص های رشد در نوزادان است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین شاخص توده بدنی مادر در ابتدای بارداری با برخی پیامدهای بارداری و وزن هنگام تولد انجام شد. روش کار: این مطالعه مقطعی در سال ۱۳۹۲ بر روی ۱۶۴۲ زن باردار مراجعه کننده برای زایمان به بیمارستان ها و زایشگاه های ۲۱ شهرستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. اطلاعات مادر و نوزاد با استفاده از پرسشنامه و پرونده بیمارستانی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۹) و آزمون های کای دو و من ویتنی انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: شاخص توده بدنی ابتدای بارداری نشان د اد که ۱۱۹ مادر (۶/۵%) کاهش وزن، ۹۴۲ مادر (۵/۴۴%) طبیعی، ۴۲۶ مادر (۱/۲۰%) اضافه وزن و ۱۵۵ مادر (۳/۷%) چاق بود بودند. میانگین شاخص توده بدنی افراد ۲/۴±۹/۲۳ با حداقل ۴۹/۱۳ و حداکثر ۰۶/۳۹ کیلوگرم بر متر مربع بود. وزن هنگام تولد نوزاد به طور معناداری تحت تاثیر شاخص توده بدنی مادر در ابتدای بارداری بود. فراوانی ماکروزومی نوزاد در مادرهای چاق به طور معناداری بیشتر بود، همچنین با افزایش شاخص توده بدنی مادر در ابتدای بارداری، مرده زایی و سزارین افزایش داشت (۰۵/۰p<). زایمان زودرس در مادران چاق و لاغر بیشتر بود. پره اکلامپسی در مادران با شاخص توده بدنی غیر طبیعی بیش از مادران با وزن طبیعی بود (۰۵/۰p≤). نتیجه گیری: غیر طبیعی بودن شاخص توده بدنی مادر می تواند منجر به بروز عوارضی در مادر و جنین شود. بنابراین ارزیابی وزن و شاخص توده بدنی مادر قبل از بارداری و در اولین مراجعه مادر و ارائه آموزش و مشاوره تغذیه ای و مراقبت های لازم، می تواند در پیشگیری از عوارض ناگوار و تامین سلامت مادر و نوزاد نقش مهمی را ایفا کند.

کلیدواژه ها:

پیامدهای بارداری مداخله ، شاخص توده بدنی ، وزن هنگام تولد نوزاد