ارتباط استرس، اضطراب و افسردگی با رفتارهای خودمراقبتی دوران بارداری در زنان در معرض خطر زایمان زودرس

مقدمه: بارداری با تغییرات گسترده­ روانی و جسمی در مادران باردار همراه می­باشد. استرس، اضطراب و افسردگی از جمله عوامل تاثیرگذار بر عملکرد و عدم توجه به خود در زنان باردار می­­باشد. یکی از پرکاربردترین تئوری­ها در زمینه خودمراقبتی، تئوری اورم است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط رفتارهای خودمراقبتی مبتنی بر تئوری اورم با استرس، اضطراب و افسردگی دوران بارداری در زنان در معرض خطر زایمان زودرس انجام شد. روش کار: این مطالعه همبستگی ­توصیفی در سال ۱۳۹۴ بر روی ۱۷۶ زن باردار ۲۶-۲۴ هفته در معرض خطر زایمان زودرس مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه غربالگری زایمان زودرس هولبروک، فرم مشخصات فردی و مامایی، پرسشنامه اقدامات مراقبتی دوران بارداری هارت و پرسشنامه استرس، اضطراب و افسردگی DASS۲۱ بود. بر اساس پرسشنامه غربالگری زایمان زودرس هولبروک، افراد واجد شرایط ورود به مطالعه انتخاب شدند. بر اساس پرسشنامه اقدامات مراقبت­های دوران بارداری هارت، رفتار­های خودمراقبتی و بر اساس پرسشنامه استرس، اضطراب و افسردگی DASS۲۱، اضطراب، افسردگی و استرس ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS (نسخه ۱۶) و آزمون­های­ همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی­دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: بین نمره خودمراقبتی با استرس (۰۰۴/۰=p) و افسردگی (۰۳۲/۰=p) ارتباط خطی معنادار و معکوس وجود داشت، اما بین خودمراقبتی و اضطراب ارتباط خطی معناداری مشاهده نشد (۳۷۴/۰=p). نتیجه گیری: افزایش استرس و افسردگی در زنان در معرض خطر زایمان زودرس، باعث کاهش رفتارهای خودمراقبتی در آنان می شود، لذا مدیریت و شناسایی زنان باردار در معرض استرس و افسردگی و برنامه ریزی و انجام اقدامات مناسب جهت کاهش افسردگی و استرس آنها موجب افزایش سطح خودمراقبتی در زنان در معرض خطر زایمان زودرس خواهد شد.

کلیدواژه ها:

استرس ، اضطراب ، افسردگی ، تئوری خودمراقبتی اورم ، حاملگی