تحلیل رابطه رهبری معنوی و رفتار شهروندی سازمانی: نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی و فضای اخلاقی مثبت

زمینه: در دنیای پر از تغییر و تحول امروزی، سازمان­ها نیازمند نیروهای متخصص هستند، نیرو­های که فراتر از وظایف شغلی خود عمل می کنند؛ چرا که موفقیت سازمانی بستگی به وجود این نیروها دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی روابط بین رهبری معنوی، توانمندسازی روانشناختی، فضای اخلاقی مثبت و رفتار شهروندی سازمانی بود. روش: پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده­ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداره کل زندان­های استان کردستان بودند. نمونه­ای به حجم ۳۰۰ نفر به شیوه نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده­ها چهار پرسشنامه رهبری معنوی، توانمندسازی روانشناختی، فضای اخلاقی مثبت و رفتار شهروندی سازمانی بود که روایی آن از دیدگاه صاحب­نظران و پایایی آن­ها از طریق آلفای کرونباخ بررسی و مورد تائید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از روش مدل­یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: یافته­ها نشان داد که توانمندسازی روانشناختی می­تواند نقش میانجی را در رابطه بین رهبری معنوی و رفتار شهروندی سازمانی ایفا کند. اما فضای اخلاقی مثبت نمی­تواند در این رابطه نقش میانجی داشته باشد و باعث افزایش رفتار شهروندی سازمانی شود. نتیجه گیری: در مجموع یافته­های تحقیق، نشان داد که رهبری معنوی از طریق ایجاد احساساتی همچون حس اعتماد و حس فداکاری و ایثار، کارکنان را به بروز رفتارهای فرانقشی تشویق و ترغیب می­کند و با وجود تائید رابطه بین فضای اخلاقی و رفتارشهروندی سازمانی در تحقیقات گذشته، فضای اخلاقی مثبت نمی­تواند نقش میانجی را در رابطه بین رهبری معنوی و رفتارشهروندی سازمانی ایفا کند.

کلیدواژه ها:

Spiritual Leadership ، Psychological Empowerment ، Positive Ethical Ambience ، Organizational Citizenship Behavior ، رهبری معنوی ، توانمند سازی روانشناختی ، فضای اخلاقی مثبت ، رفتار شهروندی سازمانی