تثبیت جایگاه ایزد بهرام اسطوره جنگ پیش زرتشتی ایرانیان باستان در معارف زرتشتی
محل انتشار: مجله عرفانیات در ادب فارسی، دوره: 3، شماره: 10
سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 76
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ERFAN-3-10_002
تاریخ نمایه سازی: 26 مرداد 1402
چکیده مقاله:
اوستا کتاب مقدس زرتشتیان است. اوستا همچنین نامی است که به مجموعه متون مقدس دین سنتی مزدیسنایان گفته می شود و دارای بیست و یک یشت است و بهرام یشت، یشت چهاردهم به این ایزد پیروزی (ورثرغنه) اختصاص دارد که از کهن ترین بخش های اوستای متاخر بوده و دارای عناصر بدوی است. بهرام یشت از جمله یشت هایی است که خوب حفظ نشده است با این حال تصویر روشن و جامعی از الوهیت وی به دست می دهد.
بهرام یشت مشتمل بر شصت و چهار بند است که درباره تجسم هایی است که این ایزد به زرتشت ارائه می کند؛ مثل باد، گاو نر (ورزا)، اسب، شتر، گراز نر، جوان (پانزده ساله)، پرنده، قوچ، گوزن و مرد. (۲۸-۱) همچنین نیروها و هدایایی چون پیروزی در اندیشه، گفتار و کردار را که به زرتشت و کسانی که طبق آیین دینی، او را ستوده اند یکایک برشمرده و به آنها ارزانی می دارد (۳۳-۳۱)؛ توصیف پر جادویی ویژه ای که در جنگ ها باعث شکست ناپذیری می شود (۴۶-۳۴)؛ و سرانجام با ستایش و یزش، این یشت پایان می پذیرد (۶۴-۴۷).
بهرام در عصر آریایی ها به دلیل نیروهای بسیارش در تمامی جنبه ها بدل به الگوی مردانگی شد. او همچنین دارای ویژگی های مشابهی به عنوان ورترهن (Vrtrahan) ایندره ودایی است. هندی ها او را به عنوان بزرگترین جنگجو، عاشق پیشه و نوشنده ستایش می کردند. این خدای هندی اصالتا شخصیت انتزاعی فرو دست تری داشت. ایرانیان نیز به او (ایندره) به خاطر تمایل وافرش به نوشیدنی هوم (saoma) نسبت دیو دادند اما اعتبار، احترام و لقب ممتاز ورترهن را که در متون ودایی به عنوان «دفع کننده تهاجم و حمله» آمده بود، بازسازی کرده و او را به مقام ایزدی رساندند که همان شکل ورثرغنه یا ایزد جنگ ایرانیان است.
کلیدواژه ها:
Avesta-Yašt ، Mazdayasninas ، Bahrām (vərəθraγna) ، Indra ، haoma (saoma)v ، اوستا ، یشت ، مزدیسنایان ، بهرام (ورثرغنه) ، ایندره ، هوم
نویسندگان