مکانیابی موانع رسوبگیر در حوضه آبخیز سد البرز با استفاده از نرم افزار GIS

حوضه ی بابلرود که سد مخزنی البرز در آن احداث شده است، بر روی رودخانه بابلرود در محل تلاقی شاخه های گزوو چاخانیواقع در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بابل و ۲۹۹ کیلومتری شمال شرقی تهران در ۵۲ درجه و ۴۸ دقیقه و طولجغرافیایی ۳۶ درجه و ۱۶ دقیقه عرض جغرافیایی انتخاب تعیین گردیده است. سد مخزنی البرز از نوع سنگریزه ای با هستهناتراوا (رسی معارفی) با حجم مخزن ۱۵۰ میلیون متر مکعب و حجم مفید ۱۱۹ متر مکعب می باشد. سد مخزنی البرز از نوعسنگریزه ای ناتراوا (رسی - مارنی) است. سد سنگریزه ای به علت نفوذپذیری، آب از درون آن تراوش خواهد داشت. غالبا برایکاهش مقدار تراوش یک لایه نفوذپذیر در بالا دست و با یک هسته آبند در درون آن ساخته می شود. بدیهی است که برنامه هایعمرانی از قبیل احداث کانال های آب رسانی و تامین آب شرب مورد نیاز شهرهای بابل، شیر گاه لفور و نیز مزارع کشاورزیپایین دست سد در صورتی به نتایج مطلوب و مورد نظر طراحان و برنامه ریزان دست خواهد یافت که مطالعاتی در زمینهشناسایی وضعیت رسوب حوزه و میزان رسویی که روانه ی مخزن سد می گردد، صورت گیرد. با توجه به شرایط توپوگرافی وزمین شناسی، بسیاری از سدها بعد از شروع بهره برداری، با کاهش عمر مفید به علت رسوب گذاری شدید و یا آب دزدی بعلتوجود آهک مواجه می شوند، لذا بررسی همه جانبه ی شرایط لازم برای احداث سد امری ضروریست که با بررسی همه جانبه میتوان معضلات بعد از بهره برداری سد را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

سد رسوبگیر ، مکانیابی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)