ژرف در حکمت معماری اسلامی با تاکید بر محرمیت خانه های بروجرد

یکی از مهم ترین عقاید ایرانیان در گذشته توجه به حریم خصوصی خانه بوده است، که در بنا ها اصل حرمت و محرمیت یکی از اصول جهان بینی ماست، که قدمتی به درازای عمر آدمی دارد ، چرا که این مهم جزء ویژه گی های ذاتی و فطری انسان و ابزاری نیرومند برای بروز افکار و منش اجتماعی اقوام و ملل مختلف بوده است . به عنوان یک اصل حاکم بر تمامی شئون زندگی ، به زیبایی در معماری ستنی ، اسلامی ایران کالبد یافته و نحوه قرارگیری عملکرد های گوناگون داشته است . محرمیت یکی از اصول اساسی و قابل توجه در معماری سنتی ایران است ،که به نحو معنا دار دارای ارزش ، مفهوم و عملکرد غنی بوده و وجود آن در هویت بخشی به کالبد فضای معماری یاری می رساند . بر پایه این اصل همواره بنا در معماری ایرانی _ اسلامی به صورتی ساخته می شد که در ترکیب با طبیعت و عناصر آن سعی کند محیط مناسب و زیبنده طبیعی را به درون خود بکشاند . مانند خانه که جزء خصوصی ترین بنا بوده و نشات گرفته از مرام دینی و فرهنگ آنان بوده است ، راهکار هایی برای این منظور قرار گرفته شده است . از جمله آنها مراتب ورود با عبور از هشتی ، میاندر و حیاط که خصوصی ترین جزء خانه بوده اند صورت می گرفته است . در پژوهش حاضر از روش تفسیری _ تاریخی استفاده شده است و در مطالعات میدانی که بر روی چند نمونه از خانه های تاریخی ایرانی در شهر بروجرد صورت گرفته ، اهداف و اصول مورد نظر در طراحی ورودی به منظور حفظ فرهنگ محرمیت و چگونگی تحقق آنها مورد بررسی قرار گرفته نتایج حاصل حاکی از آن است که تغییرات محسوسی در روند ورود به خانه ها صورت گرفته ، که مهم ترین آنها شامل حذف برخی عناصر حفظ محرمیت در ورودی و نیز قرارگیری وساخت خانه های شخصی در بر خیابان های اصلی بوده که تا قبل از دوره قاجار وجود نداشته است .

کلیدواژه ها:

محرمیت ، اصول طراحی خانه های سنتی ، کالبد فضای معماری ، معماری سنتی