امکان سنجی رسیدگی توامان دعوای اثبات مالکیت و خلع ید با امعان نظر به قواعد دادرسی تجمیعی در راستای کمک به اجرای دادرسی شایسته

موضوع تجمیع دعاوی مرتبط و لزوم رسیدگی به آنها در دادگاه واحد، یکی از اصول و قواعد دادرسی بوده که مورد قبول قانونگذار ما نیز قرار گرفته است. از جمله دعاوی مهمی که لزوم طرح و رسیدگی توامان آنها در دادگاه ها مطرح بوده، دعاوی خلع ید و اثبات مالکیت می باشد. چرا که رویه غالب محاکم، در پذیرش دعوای خلع نسبت به اموال فاقد سابقه ثبتی با تمسک به رای وحدت رویه ۶۷۲ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، منوط به طرح مستقل دعوای اثبات مالکیت پیش از طرح دعوای خلع ید دانسته شده و از طرفی دیگر، در خصوص قابلیت استماع دعوای مستقل اثبات مالکیت در رویه قضایی به دلیل؛ ترافعی نبودن، تردید در ذی نفعی خواهان و همچنین اعلامی بودن دعوای اثباث مالکیت و... وحدت نظر وجود نداشته و اغلب محاکم از رسیدگی به آن امتناع می نمایند. در راستای دوری گزینی از خطر عدم استماع دعوی اثبات مالکیت، امکان سنجی طرح توامان دو دعوی مورد بررسی قرار گرفته تا با ضمیمیه نمودن دعوای خلع ید از ایرادات دعوی اعلامی اثبات مالکیت اعراض گردد. در پژوهش حاضر با بررسی مفهوم دعاوی مرتبط و ارائه معیارهای احرازی برای آن، از جمله؛ ملازمه اثباتی، دعاوی تجزیه ناپذیر، اسباب حکم دعاوی و ... تردیدی در مرتبط دانستن دعاوی مذکور باقی نمی گذارد. همچنین، مبانی تجمیعی و ضرورت رسیدگی توامان به دعاوی مرتبط که در جهت کمک به اجرای صحیح عدالت و دادرسی شایسته پی ریزی شده ایجاب می نماید که با تکیه بر قواعد مقرر در آیین دادرسی مدنی (که لزوم توام نمودن رسیدگی به دعاوی مرتبط را مقرر می دارد)، به موضوعات مورد اختلاف طرفین دعاوی مرتبط به صورت کامل و یکجا حل و فصل شده و از هرگونه تعدد و انشعابی که دعاوی مرتبط را از همدیگر جدا می کند، اجتناب شود.

کلیدواژه ها:

اثبات مالکیت ، خلع ید ، دعاوی مرتبط ، رسیدگی توامان ، ملازمه اثباتی